کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکت‌های دولتی مشخص، به قشر‌های کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوار‌های ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.
در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگه‌هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگه‌ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروه‌های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشر‌ها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمار‌ها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تاز‌های که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاری‌ها شرکت‌های دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمد‌های از شرکت‌ها به سازمان‌ها و نهاد‌های شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکت‌های دولتی به شبه دولتی‌ها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکت‌ها و مجموعه‌های دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهاد‌های نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیو‌های که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاه‌های اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکت‌ها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالتعلی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکت‌های سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروه‌هایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکت‌های مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماه‌ها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عد‌های از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصی سازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکت‌های سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
همچنین در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکت‌ها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکت‌ها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بوده است.
سود سهام عدالت در سال ۹۷
بر اساس گفته مسئولان سازمان خصوصی سازی کشور، سود سهام عدالت سال ۱۳۹۷ از اوایل اسفند سال ۱۳۹۸ محاسبه و به حساب مشمولان واریز خواهد شد.
توضیح بیشتر اینکه به‌طورکلی تا اواسط بهمن سال ۱۳۹۸ مشخص میشود چه میزان سود از سوی شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت به حساب این سازمان واریز خواهد شد.
سود سهام عدالت سال 1400
مجید عشقی در نشست خبری روز 21 اسفند 1400 برگزار شد با بیان اینکه فرایند واریز سود سهام عدالت از شب گذشته آغاز شده است، اظهار کرد: سود سهام عدالت بیش از ۴۳ میلیون مشمول سهام عدالتی که سجامی شده‌اند و یا شماره شبای بانکی خود را در سامانه سهام عدالت ثبت کرده‌اند با همکاری شبکه بانکی تا پایان امشب پرداخت میشود.
وی با بیان اینکه فرایند واریز سهام عدالت از شب قبل آغاز شده است، گفت: میزان سود متناسب با ارزش اولیه سهام هر مشمول است. البته ممکن است برخی مشمولان قسمتی از سهام خود را فروخته باشند که متناسب با میزان سهامی که دارند سود دریافت خواهند کرد.
به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها ۴۹۲ هزار تومان است حدود ۵۳۲ هزار تومان، مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها ۵۳۲ هزار تومان است، حدود ۵۷۵ هزار تومان و مشمولانی که ارزش اولیه سهام آن‌ها یک میلیون تومان است نیز حدود یک میلیون تومان سود دریافت خواهند کرد.
در مورد سود سهام عدالت در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
با وجود اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی طی چند مرحله از مشمولان سهام عدالت دعوت کرده برای دریافت سود اطلاعات خود را ثبت کنند، همچنان و بعد از سه دوره فراخوان، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار مشمول اقدام به ثبت اطلاعات و دریافت سود خود نکرده‌اند.
کد خبر: ۱۱۳۲۵۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
با وجود اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی طی چند مرحله از مشمولان سهام عدالت دعوت کرده برای دریافت سود اطلاعات خود را ثبت کنند، همچنان و بعد از سه دوره فراخوان، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار مشمول اقدام به ثبت اطلاعات و دریافت سود خود نکرده‌اند.
کد خبر: ۱۱۳۲۴۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفت: امروز (یکشنبه) مرحله سوم پرداخت سود سهام عدالت جاماندگان انجام و به حساب سهامداران پرداخت شد که تا آخر شب این سودها به حساب‌ها واریز میشود.
کد خبر: ۱۱۳۱۴۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۲
از میان مشمولان سهام عدالت حدود دو میلیون نفر هستند که هنوز شماره شبای خود برای دریافت سود سهام عدالت سال‌های گذشته را ثبت نکرده‌اند و طبق آخرین اخبار اگر این افراد میخواهند سودهای رسوب شده را دریافت کنند فقط تا پایان روز جمعه برای ثبت اطلاعات خود فرصت دارند.
کد خبر: ۱۱۳۰۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
از ۴۹ میلیون نفر سهامدار سهام عدالت هنوز حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر موفق نشده اند که سود سهام عدالت خود را دریافت کنند. چرا سود سهام عدالت برای این افراد واریز نمی‌شود و چگونه می‌توان سود سهام عدالت را گرفت؟
کد خبر: ۱۱۳۰۷۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفت: سهامداران سهام عدالت روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه فرصت دارند، شماره حساب خود را از طریق سامانه سجام اعلام کنند تا سود برای آن‌ها واریز شود.
کد خبر: ۱۱۳۰۷۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
این روز‌ها خبر‌های بسیاری مخابره میشود که هر یک می‌تواند بر روی بورس تاثیرات مثبت و منفی داشته باشد. امروز نیز خبر‌هایی بر روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت که می‌توانند بر روی بورس فردا تاثیرگذار باشند.
کد خبر: ۱۱۳۰۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۸
نحوه دریافت سود سهام عدالت سال ۹۹ و نیز ثبت نام جاماندگان شاید برای برخی جذاب باشد که در این گزارش توضیح داده می شود.
کد خبر: ۱۱۲۹۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۴
معاون فناوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار گفت: مرحله سوم واریز سود سهام جاماندگان سهام عدالت که شماره شبای بانکی خود را ارائه و ثبت کرده اند، اواخر ماه جاری پرداخت میشود.
کد خبر: ۱۱۲۶۳۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۴
معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده گذاری مرکزی اوارق بهادار و تسویه وجوه، جزئیات پرداخت سود سهام عدالت جاماندگان را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۱۲۶۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۳
شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با انتشار اطلاعیه‌ای در خصوص کلاهبرداری سایبری برای دریافت سود سهام عدالت به عموم مردم هشدار داد.
کد خبر: ۱۱۲۳۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
مجرمان سایبری با ترفندی جدید و با ارسال پیامک و یا پیام در شبکه های اجتماعی با نام واریز سود سهام عدالت مترصد کلاهبرداری از مردم هستند، بر این اساس افراد باید ضمن آگاهی به این موضوع فریب این دسته از پیغام‌ها را نخورند.
کد خبر: ۱۱۲۳۳۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۹
از اسفند ماه سال گذشته پرداخت سود سهام عدالت آغاز شده بود قرار است سود کسانی که اطلاعات بانکی و هویتی خود را در سامانه سجام کامل نکرده‌اند پرداخت شود. زمان دقیق پرداخت این سود کی است؟
کد خبر: ۱۱۲۲۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۴
بنابر اعلام سازمان بورس و اوراق بهادار، سود شرکت‌های غیربورسی سهام عدالت توسط سازمان خصوصیسازی در حال وصول است و در آینده‌ای نزدیک پرداخت خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۲۱۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۷
معاون فناوری شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت: از امروز صبح کار محاسبات سوده جاماندگان را آغاز کردیم و نهایتاً از فردا اول خرداد می‌توانیم سودها را به حساب شبا سهامداران واریز کنیم.
کد خبر: ۱۱۲۰۱۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
افرادی که سال ۹۸ و ۹۹ سود سهام عدالت خود را دریافت نکرده‌اند از امروز می‌توانند منتظر واریز این سود باشند. البته مشروط به اینکه اطلاعات حساب خود را تکمیل و تصحیح کرده باشند.
کد خبر: ۱۱۲۰۰۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
از امروز شنبه (۳۱ اردیبهشت) واریز سود سال ۹۸ و ۹۹ برای جاماندگان دریافت سود سهام عدالت انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۲۰۰۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
داشتن شماره شبای نامعتبر، حساب بانکی مسدود، راکد، مشترک (دو امضاء)، ارزی و بلندمدت منجر به عدم واریز سود سهام عدالت برای برخی از سهامداران شده بود.
کد خبر: ۱۱۱۹۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۶
بر اساس اعلام سازمان بورس قرار است ظرف روزهای آینده سودهای رسوب شده سهامداران پرداخت شود. به گفته کارشناسان این موضوع می‌تواند میزان اعتماد و گردش نقدینگی در بازار را افزایش دهد. این خبر این تصور را در میان برخی ایجاد کرده که قرار است سود جدیدی به حساب سهامداران عدالت واریز شود.
کد خبر: ۱۱۱۶۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۳
معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: برای افرادی که سود سهام عدالت سال قبل را دریافت نکردند، این سود قطعاً تا پایان اردیبهشت‌ماه پرداخت میشود.
کد خبر: ۱۱۱۶۷۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۲
