کلیات
مصر کشوری در شمال شرقی قاره آفریقا است و شبه جزیره سینا هم که در قاره آسیا قرار گرفته است، بخشی از قلمرو این کشور است. مصر در جنوب دریای مدیترانه و غرب دریای سرخ قرار داشته و از غرب با لیبی، از جنوب باسودان و از سوی شبه جزیره سینا با رژیم صهیونیستی اسرائیل و نوار غزه در فلسطین مرز زمینی دارد. مصر یکی از پرجمعیتترین کشورهای آفریقایی و جنوب غرب آسیا است و اکثر جمعیت بیش از ۸۰ میلیون نفری آن در کنار رود نیل زندگی میکنند.
جغرافیا
مصر، سرزمین و کشوری است در شمال و شمال شرقی قاره آفریقا که مساحت آن ۱٬۰۰۱٬۴۴۹ کیلومتر مربع بوده و از دیدگاه وسعت بیست و هشتمین کشور جهان محسوب میگردد.
در شمال مصر دریای مدیترانه و در شرق آن دریای سرخ قرار دارد. از سمت جنوب با سودان و از سوی غرب با کشور لیبی همسایهاست. البته از ناحیه صحرای سینا به فلسطین نیز مرتبط میباشد. پایتخت مصر شهر قاهره است و از دیگر شهرهای مهم آن میتوان به اسکندریه، اسوان، جیزه، فیوم و پورت سعید اشاره کرد. شهرهایی مانند سلوم، بردیا، سیدی برانی، مطروح و العلمین نیز به سبب وقایعی که طی جنگ جهانی دوم در آنها به وقوع پیوست مشهور گشتهاند. در شرق و شمال شرقی این کشور شبه جزیرهای است که شبه جزیره سینا خوانده میشود و تا پیش از سده نوزدهم در قسمتی به خاک مصر پیوسته بود. اما در سده بیستم کانالی حفر کردند که آن را از خاک مصر جدا کرد و دریای سرخ را به دریای مدیترانه پیوند داد. نام آن، کانال سوئزاست که ۱۶۸ کیلومتر طول دارد و، چون مسیر ارتباطی میان سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا میباشد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
سرزمین مصر به سه قسمت تقسیم میشود:
۱. صحرای شرقی یا عربی.
۲. شبه جزیره سینا و زمینهای نیل.
۳. صحرای غربی.
مصر آخرین کشوری است که رود نیل از آن میگذرد و سپس به دریای مدیترانه میریزد. به این خاطر در محل پیوستن آن به دریا، دلتای نیل بوجود آمده که سرزمین اصلی کشاورزی این کشوراست. در اطراف این رود نیز کشاورزی رونق بسیار دارد بهطوریکه تنها نقاط آباد مصر سواحل نیل میباشد.
کرانههای رود نیل منطقهای است که ۴۰ هزار کیلومتر مربع یعنی حدود یک بیست و پنجم این کشور و تنها زمینهای بارور آن را تشکیل میدهد. بخش عمده این کشور که در مجموع ۱ میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد، از بیابان تشکیل شده و جمعیت پراکندهای را در خود جای دادهاست.
تاریخ و سیاست
تمدن در منطقه کنونی مصر که در کناره رود نیل شکل گرفته در زمره کهنترین تمدنها بهشمار میآید که از حدود ۴ هزار سال پیش از میلاد موجود است. مصر باستان سرزمین فراعنه بود و آثار تاریخی برجستهای، چون اهرام سهگانه و نیایشگاه بزرگ را از آن دوران به یادگار دارد. در اسطورههای سامی محل برآمدن پیامبرانی مانند یوسف و موسی را در همان دوران و در سرزمین مصر آوردهاند.
دولت قدیم مصر در سال ۵۲۴ ق. م. به دست ایرانیان سقوط کرد. این کشور در روزگار هخامنشی و همچنین در دوران ساسانی (در عهد خسرو پرویز و به مدت ده سال) بخشی از شاهنشاهی ایران بود.
مصر در سال ۱۹۵۲ با کودتای بدون خونریزی افسران جوان ارتش علیه ملک فاروق پادشاه کشور صاحب حکومت جمهوری شد. انقلاب سال ۲۰۱۱ مصر به حکومت سی ساله حسنی مبارک در این کشور پایان داد و قانون اساسی جدیدی در این کشور تدوین شد. پس از استعفای حسنی مبارک قدرت در اختیار شورای عالی نظامی مصر به رهبری فرمانده ارتش محمدحسین طنطاوی بود و دولت منتخب این شورا اداره کشور را برعهده داشت، اما در جریان انتخابات ریاست جمهوری مصر در هفده ژوئن ۲۰۱۲ محمد مرسی به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد.
او چهارمین رئیسجمهور مصر و اولین رئیسجمهور انقلاب مصر بود که در شبانگاه سوم ژوئیه ۲۰۱۳ در جریان کودتای ۲۰۱۳ مصر به وسیله ارتش از کار برکنار شده و عدلی منصور، رئیس دادگاه قانون اساسی مصر به عنوان رئیسجمهور دولت انتقالی برای برگزاری انتخابات زودهنگام تعیین شد. چندی بعد منصور، حازم الببلاوی را به عنوان نخستوزیر دولت موقت برای تشکیل کابینه معرفی نمود. در انتخابات جدید مصر که یازده ماه پس از سرنگونی محمد مرسی برگزار شد عبدالفتاح السیسی وزیر دفاع سابق مصر به عنوان رئیسجمهور جدید مصر برگزیده شد.
مصر که از دیدگاه سیاسی و فرهنگی یکی از مهمترین کشورها در جهان عرب است، در سالهای اخیر و با رهبری عبدالفتاح السیسی توانسته است، ارتباطات دوستانه و گرمی را با کشورهای حاشیه خلیج فارس از سر بگیرد.
نبض خبر
ایران و مصر روابط تاریخی گستردهای داشتهاند و خیابان ایران در محله الدقی از زیباترین خیابانها در استان جیزه مصر به شمار میآید، یکی از نشانههای این ارتباط عمیق است. احمد حسینی یک شهروند مصر ی در این خیابان گفت: «وجود خیابانی تحت نام کشوری عظیم از کشورهای اسلامی بیانگر عشق کشور مصر به ایران است. ایران یکی از زیباترین کشورهاست و تمدنی هزارساله دارد. خیابان ایران در محله الدقی از زیباترین خیابانها در استان جیزه به شمار میآید.» عمرو شهاب یکی دیگر از شهروندان مصر ی به خبرنگار العالم گفت: «وجود خیابانی به اسم کشوری عظیم همچون ایران بیانگر تبادل فرهنگی میان دو کشور است.» تهیه و انتشار این گزارش توسط العالم میتواند نشانه واضح حرکت به سمت برقراری روابط دیپلماتیک بین ایران و مصر تلقی شود. این تصاویر را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
عربستان نقشه رسمی جدیدی را از مرزهایش منتشر کرد و در این نقشه دو جزیره تیران و صنافیر را (که مصر با انتقال مالکیت این دو جزیره خود به عربستان موافقت کرده بود)، در مرزهایش قرار داده است.
کد خبر: ۱۱۹۲۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
نخست وزیر اتیوپی اعلام کرد: این کشور چهارمین و آخرین مرحله آبگیری سد جنجالبرانگیز خود روی شاخه اصلی رود نیل را تکمیل کرده است.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
براین اساس، افزایش شدید نقدینگی طی دو سال اخیر که به افزایش شدید قیمت کالاها و کاهش سه برابری ارزش پول ملی مصر منجر شده از دلایل ثبت این تورم بیسابقه بوده است.
کد خبر: ۱۱۹۲۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۹
وقایع اتفاقیه
جنگ یوم کیپور یا جنگ اعراب و اسرائیل 1973، عملیات ایذایی بود که مصر با فرماندهی انور سادات و سوریه با فرماندهی حافظ اسد در 6 سپتامبر 1973 برای بازپس گیری مناطق اشغالیشان علیه رژیم صهیونیستی همزمان با یوم کیپور روز تعطیلی یهودی آغاز کردند. موفقیت اولیه مصر و سوریه چشمیگر بود اما ارتش رژیم اسرائیل با وجود غافلگیری به سرعت وارد عمل شد و با حملات هوایی توانست ارتش دو کشور را فلج کند و حمله شکست خورد. برای چند دهه نقش اشرف مروان داماد جمال عبدالنصار و دستیار انور سادات مبهم بود و وقتی اسنادی از جاسوسی او در دعوای اسرائیلیها افشاء شد، مروان از بالکن آپارتمانش در لندن به پایین سقوط کرد، هرچند خانوادهاش که نمیخواستند جاسوسی او برای اسرائیل را بپذیرند، این قتل را متوجه موساد کردند. در پنجاه سالگی این جنگ، مستندی در اسرائیل پخش شده که متکی بر اسناد و مصاحبههایی نشان میدهد مروان چند روز قبل یعنی سوم سپتامبر 1973 به موساد اطلاع داده بود. بر اساس این اطلاعات، بنی پلد فرمانده وقت نیروی هوایی اسرائیل خواستار بمباران پیشگیرانه مواقع مصر و سوریه شده بود اما گلدا مئیر نخست وزیر وقت اسرائیل با این حمله مخالفت کرد و بعداً در بررسیهای محرمانه نهادهای این رژیم او مسئول خسارات صهیونیستها در مراحل ابتدایی این جنگ شناخته شد. «تابناک» پیشتر دو مستند درباره اشرف مروان پخش کرده که اخبار مرتبط میتوانید بیابید. آنچه امروز در این زمینه پخش شده را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
منابع خبری پنجشنبه شب از آغاز رزمایش «ستاره درخشان» در مصر با حضور نیروهای نظامی ۳۴ کشور خبر دادند.
کد خبر: ۱۱۹۰۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۰
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در سفر خود به مصر با رئیس اطلاعات این کشور در منطقه العلمین در غرب مصر دیدار کرد.
کد خبر: ۱۱۸۵۵۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۸
از ماه مارس که مقامات امنیتی ترکیه و مصر در حال گفتوگو بودند، رهبران اخوان المسلمین مصر که در ترکیه ساکن هستند تحت فشار قرار گرفتهاند.
کد خبر: ۱۱۸۵۵۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۸
مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بینالملل با بیان اینکه ایران و مصر از لحاظ استراتژیکی و ژئوپلیتکی ویژگیهای بینظیری در جهان دارند، تصریح کرد: همکاری و تبادل دو کشور به ویژه در زمینههای فکری و فرهنگی میتواندروابط جهان اسلام را نیز تقویت کند.
کد خبر: ۱۱۸۱۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
رئیس دفتر حافظ منافع جمهوری اسلامی ایران در قاهره اظهارات مطرح شده در خصوص پرواز نمادین بین تهران و قاهره را مورد تأیید ندانست.
کد خبر: ۱۱۸۱۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
وزیر خارجه ایران مطرح کرد: از توسعه مناسبات و بازگشت عادی روابط با کشورهای منطقه و جهان اسلام، از جمله مصر و مراکش نیز استقبال میکنیم.
کد خبر: ۱۱۸۱۰۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
یک ساختمان مسکونی ۱۳ طبقه در اسکندریه مصر روز دوشنبه فروریخت و چندین نفر زیر آوار گرفتار شدند.
کد خبر: ۱۱۸۰۶۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
مصر از تمام شرایط لازم برای وارد شدن به بازی بزرگی که هند و چین در آن مشارکت فعالانه دارند، برخوردار است و بالقوه به قاهره این امکان را می دهد که به انزوای نسبی خود در چهل سال گذشته پایان داده و بازیگری تعیین کننده تر در شمال آفریقا و مناطق فراسوی آن تبدیل شود.
کد خبر: ۱۱۸۰۶۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
وزیر امور خارجه مصر درباره لغو نشست اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب پس از بازگشت سوریه در اتحادیه ابراز تأسف کرد.
کد خبر: ۱۱۷۹۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹
منابع عراقی به جزئیات جدیدی از دیدار نخست وزیر این کشور با السودانی و محورهای مطرح در آن پرداختند.
کد خبر: ۱۱۷۹۰۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۳
رسانههای عبریزبان از سفر یک هیئت نظامی این رژیم به مصر با هدف حلوفصل اختلافات میان قاهره و تلآویو در ماجرای هلاکت سه افسر نظامی به دست سرباز مصر ی در مرز مشترک خبر میدهند.
کد خبر: ۱۱۷۸۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۲
«صالح موتلوشن» کاردار سفارت ترکیه در مصر دوشنبه شب از عزم جدی دو کشور برای تعیین سفرای دو کشور در آیندهای نزدیک خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۸۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۶
به دنبال انتشار اخباری مبنی بر وقوع یک حادثه امنیتی و درگیری در مرزهای مصر و سرزمینهای اشغالی، ارتش مصر در بیانیهای به جزئیات این حادثه اشاره کرد.
کد خبر: ۱۱۷۷۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۴
یک حادثه امنیتی غیرعادی در مرز مصر و فلسطین اشغالی رخ داده که تلفاتی را برای نظامیان صهیونیست در پی داشته است.
کد خبر: ۱۱۷۷۷۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳
این کوه صخره ای در جنوب صحرای سینا در کشور مصر قرار دارد.
کد خبر: ۱۱۷۳۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۴