وقایع اتفاقیه
نبرد استالین گراد | Battle of Stalingrad یکی از طولانیترین، مهلکترین و سرنوشت سازترین نبردهای جبهه شرقی جنگ جهانی دوم بود. در این نبرد نیروهای ورماخت و متحدانش که در جریان تهاجم آلمان به شوروی، به منظور سلطه بر شهر استالینگراد در کرانه رود ولگا، به آن یورش برده بودند، پس از چندین ماه درگیری خونین، با ضد حمله ارتش سرخ به محاصره درآمدند تا در نهایت روز 3 فوریه 1943 میلادی شکست خورده و فیلدمارشال فریدریش پائولوس، فرمانده ارتش ششم ورماخت به همراه 2500 افسر عالیرتبه از جمله 25 ژنرال و بیش از صدهزار درجه دار و سرباز تسلیم ارتش سرخ شدند. از این نبرد با 2.2 میلیون سرباز در طول دوران درگیری و 1.2 تا 2 میلیون کشته و زخمی به عنوان یکی از بزرگترین و خونبارترین درگیریهای نظامی تاریخ و نقطه بازگشت جبهه شرقی یاد میشود. تصاویر رنگی آلمانها از نبرد استالین گراد را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۴۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
وقایع اتفاقیه
یکی از دلایل موفقیت اولیه ارتش آلمان نازی در جنگ جهانی دوم و فتح بخش وسیعی از اروپا، استفاده از یک استراتژی نظامی تحت عنوان بلیتسکریگ | Blitzkrieg به معنای «جنگ برقآسا» است. پیروزی خارقالعاده آلمان در نبرد فرانسه با عملیات «زیشلاشنیت» (برش داس) تنها در عرض دو هفته، سبب تغییر بنیادین نگاه افسران آلمانی به مفهوم بلیتسکریگ و دگرگونی ماهیت جنگ در نبردگاه شد. این تاکتیک نظامی البته با پشتیبانی هوایی معنا پیدا میکرد و نیاز به زرهی وسیعی داشت و وقتی متفقین زیرساخت تولید زرهی آلمان را هدف قرار دادند و قدرت هوایی آلمان رو به کاهش گذاشت، جنگ برق آسا ناممکن شد. در این ویدیو با نحوه اجرای این نبردهای سریع مرگبار آشنا میشوید.
کد خبر: ۱۱۹۳۸۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
وقایع اتفاقیه
بنوموسی سه پسر موسی بن شاکر خراسانی به نامهای محمد، احمد و حسن از دانشمندان ایرانی قرن نهم میلادی (قرن سوم هجری) و از پیشروان نهضت ترجمه بودهاند. آنها اختراعات زیادی در مهندسی مکانیک سیالات و اتوماسیون داشتهاند که بعدها توسط دانشمندان اروپایی مورد اقتباس قرار گرفته است. یکی از اختراعات آنها گرامافونی بوده که با قدرت آب کار میکرد. این گرامافون در اروپا بازسازی شده و براساس طرحها ساخته شده که مکانیزم فعالیتش را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
وقایع اتفاقیه
آبادان یک قرن پیش درگیر توسعه متاثر از شکل گیری صنعت نفت ایران بود که تحت کنترل انگلیس قرار داشت. نخستین پالایشگاه خاورمیانه در 1291 در آبادان افتتاح شد که در پی آن بسیاری از نخستینها در آبادان احداث شد. تصاویری که از آبادان در سال 1299 یعنی بیش از پیش ثبت شده توسط دفتر مولتی مدیای «تابناک» با هوش مصنوعی بازسازی و ارتقاء کیفیت داده شده است. این تصاویر مردم را در حال فعالیت در صنعت نفت آبادان به همراه تصاویری از حرکت قطار و حرکت قایقها در رود کارون را ثبت کرد. در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
وقایع اتفاقیه
اشتباه محاسباتی رضا شاه در نزدیک شدن به هیتلر و ارسال عکس هیتلر با امضای خود برای شاه از دید متفقین دور نماند و بهانه لازم را برای متفقین فراهم آورد تا ایران را یک بار دیگر اشغال کنند و بدین ترتیب خط تامین شوروی از جنوب به شمال ایران را شکل دهند که فجایعی چون یک قحطی مرگبار را در پی داشت. 25 شهریور 1320 آخرین روز پادشاهی رضا شاه و روز خلع ید او از قدرت توسط بریتانیا و تعیین محمدرضا شاه به جای پدرش توسط آنها بود. آخرین سفر رضا شاه در ایران که منجر به خروج و تبعید او شد، سفر کوتاه و بیدردسری نبود. شاید جالب باشد بدانید اصلا مقصد سفر او جزیره موریس نبود و قرار بود به جای دیگری برود. اما چه شد که رضاه شاه سر از جزیره موریس درآورد؟ این ویدیو ابتدا روایت مهرداد خدیر از عصرایران را از این سفر میبینید و میشنوید و سپس تصاویر تازه از عمارت رضا شاه در جزیره موریس را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۳۳۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
وقایع اتفاقیه
برخی سلطنت طلبها از جمله رضا پهلوی پسر محمدرضا پهلوی در سالهای اخیر و به خصوص پس از تحریمهای گسترده ایران در دو دهه اخیر که شرایط را برای مردم بسیار سخت کرد، از ژاپن و کره جنوبی شدن ایران، در صدور تداوم حکومت پهلوی سخن گفتهاند. شاپور بختیار آخرین نخست وزیر پهلوی به این پرسش پاسخ داده بود. میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۳۲۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
وقایع اتفاقیه
یاکو نیمرودی یا یعقوب نیمرودی نخستین جاسوس موساد در ایران و موسس دفتر موساد در ایران و عراق، در توسعه روابط نظامی ایران و اسرائیل در دوره پهلوی نقش کلیدی داشت. او از تمامی این همکاریها که در موارد با حضور مستقیم محمدرضا شاه برگزار میشد، فیلمبرداری کرده بود. بخش کوتاهی از یک مانور نظامی راپل و چتربازی که برای شاه با حضور چتربازان اسرائیل و نیروهای نظامی ایران بر روی سد کرج به شکل محرمانه انجام شده و نیمرودی شخصاً آن را فیلمبرداری کرده، با این توضیح میبینید که نسخه کامل این مستند عبری را ساعت 10 صبح امروز پنجشنبه 23 شهریور برای نخستین بار در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۹۲۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۳
وقایع اتفاقیه
گروهی 4 نفره از نیروهای حزب الله لبنان در حملهای به مواضع ارتش رژیم صهیونیستی در ارتفاعات موسوم به «جبل الرفیع» در «اقلیمالتفاح» در جنوب لبنان 22 شهریور 1376 مطابق با 12 سپتامبر 1997 میلادی توانستند ضرباتی به نیروهای دشمن وارد کنند. این رزمندگان حزب الله پس از عملیات و هنگام عقبنشینی از موقعیت تحت اشغال دشمن، با آتش شدید نیروهای صهیونیست که در نزدیکی جبل الرفیع حضور داشتند، روبرو شدند که به جز یک نفر، همگی به شهادت رسیدند و پیکر هر سه آنان به دست نیروهای ارتش رژیم اشغالگر قدس افتاد. نظامیان صهیونیست هر سه پیکر را با خود به سرزمینهای اشغالی منتقل کردند و بدونِ داشتن اطلاع از هویت آنان، تصاویر هر سه پیکر را در تلویزیون رژیم صهیونیستی نمایش دادند. مدت کوتاهی از پخش این تصاویر نمیگذشت که مشخص شد یکی از این سه رزمنده شهید، «سید محمدهادی نصرالله» فرزند ارشد سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان است. پیکر شهید هادی نصرالله و 40 شهید دیگر به همراه 60 اسیر، سال بعد در مبادله با جسد نظامی صهیونیست به لبنان بازگشت و در «روضه الشهیدین» گلزار شهدای حزب الله در جنوب بیروت به خاک سپرده شد. لحظات مواجهه نصرالله با پیکر فرزندش و روایت از شهادت او را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۲۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
وقایع اتفاقیه
یاکو نیمرودی یا یعقوب نیمرودی نخستین جاسوس موساد در ایران و پایه گذار دفتر موساد در ایران و عراق، نقش کلیدی در برقراری روابط نظامی ایران و اسرائیل در دوره محمدرضا شاه داشت. نیمرودی پس از برخی اقدامات نظامی، ابتدا آهارون یاریف رئیس اطلاعات نیروهای دفاعی اسرائیل و سپس مئیر امیت رئیس موساد را به تهران آورد که آنها علاوه بر ملاقات با مقامات ارشد نظامی و امنیتی از جمله رئیس وقت ساواک، با شاه نیز ملاقات کردند تا یک حرکت کلیدی از سوی ایران عملیاتی شود. بخشی از تصاویری که نیمرودی از سفر این دو مقام عالیرتبه اطلاعاتی صهیونیست به ایران ثبت کرده را با این توضیح میبینید که نسخه کامل این مستند عبری را ساعت 10 صبح روز پنجشنبه 23 شهریور برای نخستین بار در «تابناک» تماشا خواهید کرد.
کد خبر: ۱۱۹۲۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
وقایع اتفاقیه
یاکو نیمرودی یا یعقوب نیمرودی اولین جاسوس موساد در ایران و پایه گذار دفتر موساد در ایران و عراق، شاه کلید اسرائیل در این منطقه یک چهره کلیدی در تاریخ اسرائیل محسوب میشود. او حجم بالایی از اسناد از ایران و عراق را به اسرائیل منتقل کرد؛ به حدی که مقامات اسرائیل تاکید میکنند، گمان نمیکنند هیچ جاسوسی این تعداد سند به اسرائیل منتقل کرده باشد. تصاویر برخی از این اسناد و جزئیات را با این توضیح میبینید که نسخه کامل این مستند عبری ساعت 10 صبح روز پنجشنبه 23 شهریور برای نخستین بار در «تابناک» منتشر خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۹۲۵۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
وقایع اتفاقیه
پس از وقوع حمله یازده سپتامبر 2001 به برجهای دوقلو، گروهی از ایرانیها که 5 هزار نفر گزارش شدند، مقابل سفارت سوئیس به عنوان حافظ منافع دولت آمریکا تجمع کردند و ضد شعارهایی علیه تروریسم، شمع روشن کردند و با قربانیان آن حادثه تروریستی همدردی کردند. این موضوع در سطح بین الملل واکنش مثبتی داشت اما در ایران واکنشهای متفاوتی داشت. گروهی با توجه به فضای پرتنش بین المللی، اقدام مناسب و به اندازهای برای نفی تروریسم و تفکیک میان مردم و دولت آمریکا تلقی کردند و گروهی فعالان در این حرکت را غربزده و خودباخته خواندند و به شدت آن را نفی کردند. این تصاویر را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۲۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
وقایع اتفاقیه
ورزشگاه آزادی برای میزبانی بازیهای آسیایی 1974، از 1349 تا 1350 ساخته شد و مورد توجه قرار گرفت. بخشهایی از مراحل ساخت و همچنین افتتاح رسمی این ورزشگاه که در قالب افتتاحیه بازیهای آسیایی انجام شد را میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۲۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
وقایع اتفاقیه
در 17 شهریور 1357، تظاهرات انقلابیون در محلات جنوبی تهران، خیابان ژاله پیشین -خیابان مجاهدین اسلام کنونی- و میدان ژاله -میدان شهدا کنونی-، منجر به شهادت 88 تن از تظاهرکنندگان و زخمی شدن صدها تن توسط نیروهای نظامی ارتش شاهنشاهی ایران شد اما همه ارتشیها با این حرکت همراه نبودند. روایت سرلک سربازِ گارد شاهنشاهی که در واقعه 17 شهریور عکس شاه و فرح را پایین کشید و از پادگان گریخت را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۲۰۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
وقایع اتفاقیه
اشغال ایران در جریان جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم که به مرگ میلیونها ایران بر اثر حوادث متعدد از جمله چندین قحطی منجر شد، متاثر از اشتباهات محاسباتی حاکمان قاجار و رضاشاه بود. این موضوع که رضا پهلوی در اشتباه محاسباتی تاریخی با نزدیک شدن به هیتلر، زمینه ساز اشغال ایران و سقوطش از قدرت و تبعیدش شد، اسباب تحقیر محمدرضا پهلوی شده بود؛ تحقیری که نقطه اوجش نشست تهران سران متفقین در تهران بدون اطلاع از حکام ایران بود. محمدرضا پهلوی در بخشی از سخنرانی که کنگره انقلاب سفید در سال 1351در سالن ورزشی هفت تیر تهران داشت، این تحقیر تاریخی را در سخنرانی تلخ یادآور شد. در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۱۹۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
وقایع اتفاقیه
ساعت 12:20 بعد از ظهر در روز یکشنبه 6 سپتامبر 1970، یک هواپیمای بوئینگ 707 ترانس ورلد ایرویز، که از فرانکفورت به نیویورک پرواز می کرد، بر فراز بلژیک ربوده شد و مجبور شد به اردن پرواز کند. طی چهار ساعت آینده، سه تلاش دیگر دنبال شد - دو تای آنها موفقیت آمیز بود. یکی از هواپیماربایان، پاتریک آرگولو 27 ساله، شهروند آمریکا بود که از لندن هواپیما را ربوده بود و خدمه هواپیمای ال آل او و همکارش لیلا خالد دستگیر و خلع سلاح کردند. جبهه مردمی برای آزادی فلسطین مسئولیت این عملیات بر عهده گرفت که در نهایت سه هواپیمای مسافربری از مبداء آمستردام، زوریخ و فرانکفورت را - همراه با مسافران و خدمه - در یک فرودگاه در زرقاء اردن جمع کرد. این رویداد که به هواپیماربایی در داوسن فیلد | Dawson's Field hijackings مشهور شد، تا پیش از یازده سپتامبر، بزرگترین هواپیماربایی تاریخ بود. چریکهای فلسطینی 310 مسافر هواپیماها که گمان میکردند یهودی نیستند را آزاد کردند و 125 مسافر و خدمه آمریکایی، اسرائیلی، سوئیسی و آلمان غربی را گروگان نگه داشتند و تهدید کردند که در صورت عدم تحقق خواسته های چریک ها که شامل آزادی اسرای فلسطینی میشود، هواپیماها و مسافران منفجر خواهند شد. آنها در اقدامی نمادین سه هواپیما را منفجر کردند و در نهایت پس از آزادی برخی رهبرانشان، گروگانها را آزاد کردند. در طول این رویداد، نیروهای هوابرد و ناوهای آمریکایی برای حمله به فرودگاه به دستور نیکسون که این اقدام را «حمله مستقیم نظامی» خوانده بود، آماده شده بودند. پس از این گروگان گیری نسبتاً موفق، دولت اردن با اعلام حکومت نظامی، حملات گستردهای علیه فلسطینهای ساکن اردن با محوریت جبهه مردمی آزادی فلسطین که حکومتی خودمختار در اردن تشکیل داده بودند، به راه انداخت و با کشتار گسترده و بیرون کردن فلسطینیها، حاکمیت خود را تثبیت کرد که به سپتامبر سیاه مشهور شد. موساد نیز در واکنش به این اتفاق، غسان کنفانی و شماری دیگر از رهبران جبهه مردمی برای آزادی فلسطین را ترور کرد. مجموعه تصاویر این هواپیماربایی از جمله انفجار سه هواپیمای مسافربری را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
وقایع اتفاقیه
جنگ یوم کیپور یا جنگ اعراب و اسرائیل 1973، عملیات ایذایی بود که مصر با فرماندهی انور سادات و سوریه با فرماندهی حافظ اسد در 6 سپتامبر 1973 برای بازپس گیری مناطق اشغالیشان علیه رژیم صهیونیستی همزمان با یوم کیپور روز تعطیلی یهودی آغاز کردند. موفقیت اولیه مصر و سوریه چشمیگر بود اما ارتش رژیم اسرائیل با وجود غافلگیری به سرعت وارد عمل شد و با حملات هوایی توانست ارتش دو کشور را فلج کند و حمله شکست خورد. برای چند دهه نقش اشرف مروان داماد جمال عبدالنصار و دستیار انور سادات مبهم بود و وقتی اسنادی از جاسوسی او در دعوای اسرائیلیها افشاء شد، مروان از بالکن آپارتمانش در لندن به پایین سقوط کرد، هرچند خانوادهاش که نمیخواستند جاسوسی او برای اسرائیل را بپذیرند، این قتل را متوجه موساد کردند. در پنجاه سالگی این جنگ، مستندی در اسرائیل پخش شده که متکی بر اسناد و مصاحبههایی نشان میدهد مروان چند روز قبل یعنی سوم سپتامبر 1973 به موساد اطلاع داده بود. بر اساس این اطلاعات، بنی پلد فرمانده وقت نیروی هوایی اسرائیل خواستار بمباران پیشگیرانه مواقع مصر و سوریه شده بود اما گلدا مئیر نخست وزیر وقت اسرائیل با این حمله مخالفت کرد و بعداً در بررسیهای محرمانه نهادهای این رژیم او مسئول خسارات صهیونیستها در مراحل ابتدایی این جنگ شناخته شد. «تابناک» پیشتر دو مستند درباره اشرف مروان پخش کرده که اخبار مرتبط میتوانید بیابید. آنچه امروز در این زمینه پخش شده را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
وقایع اتفاقیه
صدام حسین دیکتاتور عراق پس از دستگیری و محاکمه به جرم جنایت جنگی و نسل کشی در ساعت 6:30 صبح 9 دی 1385 برابر با 30 دسامبر 2006 اعدام شد. خلیل الدیلمی رئیس تیم وکلای دفاع از صدام در گفت و گویی درباره لحظات اعدام صدام حسین دیکتاور عراق مدعی شد: «...هنگام بالا رفتن صدام از پله ها برای اعدام، افسران اطلاعاتی ایرانی فارسی صحبت میکردند تا اثبات کنند ما ایرانیها تو را محاکمه میکردیم نه آمریکاییها و این مجازات جنگ هشت ساله است...» اظهارات کامل وکیل صدام را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
وقایع اتفاقیه
اگرچه پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ برابر با اول سپتامبر ۱۹۳۹، ایران بیطرفی خود را اعلام کرد اما روابط نزدیک رضاشاه با آدولف هیتلر و تحرکات آلمانیها و اتریشیها در شمال و جنوب ایران از نظر متفقین پنهان نماند و در نهایت ایران اشغال شد تا شاهراه انتقال کمکهای آمریکا به روسیه برای مقابله با آلمان شود. بخشی از تصاویری که متفقین در سال 1323 از ایران تحت اشغال ثبت کردهاند را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۴
وقایع اتفاقیه
تهران در سال 1334 هنوز شهر خلوتی بود که بخش عمده آن را ساختمانها یک طبقه تشکیل میدادند و اگرچه بزرگ ترین شهر ایران بود اما هنوز وسعت و پهناوری کنونی را نیافته بود. در این ویدیو مقایسهای شده میان تصاویر هوایی مناطق تهران در آن دوران با تصاویر هوایی همان مناطق پایتخت در حال حاضر که میزان تحول شگفت انگیزی را روایت میکند.
کد خبر: ۱۱۹۱۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
وقایع اتفاقیه
شارل آندره ژوزف ماری دو گل | Charles André Joseph Marie de Gaulle معروف به ژنرال دو گل، نظامی و سیاستمدار اهل فرانسه بود که در جریان جنگ جهانی دوم رهبری فرانسه آزاد و پس از آن برای ده سال ریاستجمهوری فرانسه را بر عهده داشت یکی از مشهورترین چهرههای تاریخ فرانسه است. ژنرال دوگل سفری در اواخر مهر سال 1342 (1963) به ایران داشت که با استقبال گسترده همراه شد. پیش از این ویدیویی از این سفر در تابناک دیدهاید. اکنون ویدیوی دیگری میبینید که بخش دیگری از این سفر و سخنرانیهای او را با زیرنویس فارسی شامل میشود.
کد خبر: ۱۱۹۱۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲