کلیات

قاهِره (عربی: القاهِرَة، از ریشهٔ قَهَرَ به معنی چیره‌شده) پایتخت مصر است. قاهره، بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر در جهان عرب، خاورمیانه و آفریقا، و ششمین شهر پرجمعیت جهان است. این شهر در بخش شمال شرقی مصر در نزدیکی دلتای نیل جای دارد، رود نیل از میانش می‌گذرد و دریای مدیترانه در ۱۶۵ کیلومتری شمال آن. کلان‌شهر قاهره با ۲۰٬۴۳۹٬۰۰۰ نفر و ۸۶۳۶/۹ کیلومتر مربع مساحت، از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین کلان‌شهرهای جهان است.

قاهره در سال ۹۶۹ (میلادی) (۳۵۸ (قمری) ۳۴۷ شمسی) ساخته شد. در طول تاریخ پایتخت خاندان‌های بزرگ مصر بوده‌است و از مهم‌ترین مراکز تمدن اسلامی در قرون وسطی بود و در سده ۱۰ (میلادی) به جز نیشابور و بغداد همتایی در جهان اسلام نداشت؛ از این رو، امروزه غنی از مسجدهای تاریخی (که بدین سبب به شهرِ هزار منار مشهور است)، موزه‌های مصر باستان و تاریخ اسلامی، کتابخانه‌ها و مؤسسات نشر است و مرکز گسترش فکری اسلامی و عربی شمرده می‌شود. این شهر همچنین دارای قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین صنعت فیلم‌سازی و موسیقی در جهان عرب (سینمای مصر) است. به سبب دانشگاه الازهر، که به عنوان یک مدرسه در سال ۹۷۰ (میلادی) ساخته شد، دومین بنیاد کهنِ آموزشی عالی در جهان به‌شمار می‌رود.

در حال حاضر این شهر یک پایتخت ملی با طراوت و پر رفت‌وآمد است و به ازای هر مایل مربع یکی از بیشترین تراکم‌های جمعیتی جهان را دارد. با وجود اینکه شهر در تنازع با تأثیرات منفی اجتماعی و محیطی تراکم جمعیت است ولی همچنان به عنوان مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مصر و نخستین مقصد برای گردشگران باقی مانده است.همچنین این شهر محل دفن محمدرضا پهلوی آخرین شاه ایران میباشد.