افشای آبگیری بی سر و صدای سد «ایلیسو» ترکیه؛ «دجله» در آستانه خشک شدن!
سرانجام پروژه‌ای که از زمان آغاز در سال ۲۰۰۶ میلادی اعتراضات بسیاری را سبب ساز شده بود، به مرحله نهایی خود رسید و مخفیانه افتتاح شد؛ افتتاحیه ی اتفاقی که از کمی بعد می‌توان برخی آثارش را در ایران نیز دید!به گزارش «تابناک»؛ مقامات ترکیه که پیشتر با ساخت سدی بسیار بزرگ بر سرشاخه‌های فرات، زندگی ساکنان حوضه آبریز این رود مشهور در کشورهای سوریه و عراق را دستخوش تحولاتی چشمگیر کرده بودند، از چند روز پیش، آبگیری دومین سد عظیم کشورشان را آغاز کردند تا نویدبخش تحولاتی دردناک برای همسایه جنوبی شان باشند.
آبگیری سد ایلیسوی در حالی از روز جمعه (مصادف با نخستین روز ژوئن سال ۲۰۱۸ میلادی) آغاز شد که بر خلاف رویه افتتاح پروژه‌هایی از این دست، همه چیز در سکوت برگزار شد؛ سکوتی که هدف از آن کاهش حساسیت در عراق بود، چون ایلیسوی سدی بسیار عظیم است که روی رود «دجله» زده شده و حجم مخزن آن حدود ۱۱ میلیارد متر مکعب است.
مخزنی که برای تقرب ذهن در خصوص ابعادش، بد نیست به بزرگترین سد ایرانی یعنی «کرخه» اشاره کنیم که حجم مخزنش، تنها یک سوم ایلیسوی است؛ مثالی که به خوبی نشان می‌دهد، قرار است چه بر سر دجله و ساکنان حوضه آبریزش بیاید، به ویژه اگر بدانیم بر اساس آمارها، سطح آب در دجله در پایین‌ترین میزان در چهل سال اخیر قرار دارد.
به عبارت بهتر، در شرایطی که خشکسالی بیداد می‌کند و دجله در وخیم‌ترین حال و روزش در چندین دهه اخیر قرار دارد، در بالادست آن در خاک ترکیه سدی در دست آبگیری قرار گرفته که برای پر کردن مخزنش به آبی معادل آب دریاچه ارومیه در دوران شکوهش نیاز است؛ یعنی چند برابر حجم آب فعلی دریاچه ارومیه!
اکنون کافی است، کمی این اعداد و ارقام را در ذهنتان بالا و پایین کنید تا دریابید که ایلیسوی چگونه سازه‌ای است و عواقبش برای عراق و مردمانش چه خواهد بود. سدی که هرچند حجم مخزنش حدود یک پنجم حجم مخزن سد آتاتورک (همان سد احداث شده در ابتدای فرات در فلات آنوتولی ترکیه) است، عواقبش در پایین دست بسیار شدیدتر از آتاتورک خواهد بود، چون باقی مانده آب ورودی را در دوران خشکسالی از عراقی‌ها دریغ خواهد کرد.
موضوعی که از مدت‌ها پیش نگرانی بسیاری را سبب شده بود تا در نهایت ماجرا به مذاکرات مقامات ترکیه و عراق گره بخورد که از جمله نتایج آن مذاکرات، الزام به رعایت حقابه دجله و ضرورت آبگیری ایلیسوی در بازه‌ای سه ساله بود؛ بازه‌ای که اکنون به یک سال کاهش یافته و بی شک، دجله را به بحرانی‌ترین وضعیتش در تاریخ چند ده هزارساله خواهد رساند.
این در حالی است که مقامات ترکیه با ارائه وعده‌های فراوان مدعی هستند که حقابه دجله و حقوق ساکنان پیرامونش را رعایت خواهند کرد و نخواهند گذاشت این رود خشک شود؛ سخنانی عجیب که هرچند با حجم مخزن ایلیسوی هیچ گونه همخوانی ندارد، مقامات ترکیه مدعی هستند، این سد قرار است کاربری برقابی داشته باشد و با پر شدن مخزنش، روند رهاسازی آب به روال سابق خواهد بود.
ماجرا زمانی جالب‌تر به نظر می‌رسد که بدانیم ایلیسوی با بودجه‌ای حدود ۱.۵ میلیارد یورو ساخته شده و بر اساس برآور‌دهای ترک ها، قرار است به کمک شش توربین تولید برق و نیروگاه نصب شده آن به قدرت یک هزار و ۲۰۰ مگاوات، چند میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند و از این محل، در همان سال نخست هزینه هایش برگشت داده شده و از آن به بعد، منبع سودآوری باشد.
موضوعی که مقامات این کشور را مجاب کرده به جای کوفتن بر طبل شادی و دایر کردن بساط جشن افتتاحیه، مخفیانه آبگیری آن را آغاز کنند. عملیاتی مخفیانه که چند روز نگذشته، افشا شد و موجبات احضار سفیر ترکیه در عراق را فراهم آورد؛ واکنشی که جا دارد از طرف کشورمان نیز به گونه‌ای دیگر بروز کند، به ویژه اگر بدانیم از جمله دلایل بروز پدیده گرد و غبارها، واردات توده‌های روان از عراق است که ریشه در خشکسالی این کشور دارد؛ خشکی که با آبگیری ایلیسو، سهم ترک‌ها در آن رو به افزایش است!
به فکر دریاچه ارومیه و کارون و زاینده رود باشید و از فاجعه طوفان نمک ارومیه برای همشهریان بگو عراق که استان کشور ما نیست مطمئن باش مسئولان عراق بیشتربه فکر مردمشون هستن 
| 
یکم فکر کن بعد حرف بزن.خشک شدن دجله و فرات یعنی گرد و غبار چند برابر در ایران.بعضی ها فقط به فکر بهره برداری سیاسی هستن و سریع نظر میدن همین بلا را چهار محال و بختیاری سر اصفهان آورد. از سد کشور افغانستان چه خبرشرق و غرب ایران در معرض خشکسالی و بی ابی قرار گرفت
ما چقدر از اروند استفاده می کنیم؟ تاثیر دجله روی اروند خواهد بود. خشک شدن عراق حق آنها است .یادتان رفته جنایت‌هایی همین عراقی های فعلی با خرمشهر و سوسنگرد؟ ما که تالاب انزلی رو در شمال کشور (که از زمین و آسمون بارون میباره!) رو تقریبا خشک کردیم چی بریم بگیم؟! در عمیق ترین قسمت این تالاب عمق آب به نیم متر رسیده!!! ای کاش کشور ما هم از چندین سال گذشته برای آینده کشور اقدامات اساسی میکردند. به بهمسولان هم كه كاملا منفعل.....
كاش ايراني نبودم..
کاش به جای برنامه هسته ای، به فکر آب و محیط زیست و آینده 80 میلیون ایرانی بودیم و توان و دیپلماسی خود را به این سمت می بردیم. هم تحریم نمی شدیم و هم به کار آینده می آمد. دعوای بین عراق و ترکیه است از عراق طرفداری کنیم آخرش سودی به حال ما ندارد.
ما دلمان به حال خودمان بسوزد که دلار از 4000 هزار شده 6400
مگر سدهایی که باعث نابودی کارون و باعث ریزگردها شد و زندگی و سلامت مردم رو مختل کرد و آب کارون رو به بیایان اصفهان و یزد برد برای کشت برنج و هلو و ساخت باغ بردند کار ترکیه بود؟اگر اون کار خوب هست کار ترکیه هم خوب و عالی
اول یه سوزن به خود بزنید بعد یه جوالدوز به دیگران
ترکیه با این قلدریهاولشگرکشیهاش، بعدازعربستان منزوی ترین دولتها درمنطقه خواهدشد. تابناک جان، خیلی آرام و خزنده، پدیده ریزگرد رو با پدید گرد و غبار جایگزین کردی. البته دستور معاون رییس جمهور رو لابد رعایت کرده اید. در دنیای سیاست یعنی اینکه در قبال اعمال کشوری تو هم اهرم فشار را بر آن کشور داشته باشی مانند عربستان که اهرم فشارش بر غرب سرمایه ذخیره شده اش در آن کشورهاست، بنظر می رسد تنها راه مقابله با سد ترکیه تحریم گردشگری ایران و نخریدن کالاهای ترک از سوی عراق است دجله راترکها برای کشاورزی مطلوب برای خودشان خشک میکنند .کارون درایران به همراه رودخانه تجن مازندران چه کسانی با هدف ناسیونالیستی غیر اصولی خشک کرده ومیکنند. ترکیه واقعا با تمام کشورهای همسایه اش جنگ و دعوا داره از یونان و قبرس بگیر تا عراق و سوریه الانم دیر شده موقع ساخت این د رسانه ها باید اطلاع رسانی میکردند اما نمی دونم چرا خبر به این مهمی نگفتن
برادر آب شهرستان های آبادان و خرمشهر هم اکنون توسط خود داخلی ها شور شده هیچ بنی بشری هم پاسخگو نیست بعد شما رفتی از ترکیه صحبت میکنید؟اینجا در هیئت دولت خودمان مصوبه محرمانه جهت انتقال آب کارون و خشک شدن آن صادر میکنند کسی صدایش در نمی آید .
برادر ابتدا باید دست این خیانت ها را کوتاه کرد که دارند هزاران نخل خرما را ازبین می برند و بیش از 8000 نفر را بیکار میکنند.
آب سد گتوند از آب دریا شورتر شده این سد را تخریب نمیکنند
حالا دیگه. ده ساله خواب بودید. حالا چه اعتراضی می خواهید بکنید. ترکیه بیش از ده سال است و منطقه جنگ افروزی و دعوا راه می اندازه. علت عمده آن است که همه سرگرم باشند. الآن چنان اعلام موضع بکنن که تابحال دنیا به خودش ندیده باشه فقط مرگ بر ترکیه مانده بود که با این مقاله بهانه اش درست شد. داداش ایران در سدسازی و تخریب محیط زیست جزء اولین هاست. اول خانه را درست کنید بعد نگران عراق باشید. آنقدر مسئولان ما درتفکرات سیاسی غرق شده اند که ازآنچه درپیرامونشان می گذردیا مطلع نمیشوند ویا به راحتی ازکنارش می گذرند .درحالی که جنگ آب بشکلی مرموز خودرا نشان داده است گویامدیران ماحاظرنیستندازخواب خرگوشی بیدارشوند .متاسفانه به اندازه ای که برای مسائل سیاسی سینه چاک میدهند به مسائل اقتصادی توجهی ندارند .درشرق کشور چندین سال است افغانستان ازرودهیرمند حق آبه ما رانمی دهد نتیجه آن وضعیت اسفناک سیستان وبلوچستان ازکم آبی شدید است ازطرفی درشمال شرق کشور سد دوستی بامشارکت ایران وترکمنستان احداث شده است قراربوداین سدبتواند آب شرب شهرمشهدراتامین کند که بااحداث سد دیگری دربالادست این سد توسط افغانستان آبگیری این سدبسیارکاهش یافته است که فعلا قادراست حدود 17درصد آب شهرمشهدرا تامین کند .اما درغرب کشوردرحالی که مامشغول دعواهای جناحی بودیم ترکیه اقدام به ساخت درسد عظیم نمود که قسمت اعظم آب رودخانه های دجله وفرات به این سدها هدایت میشوند .واقعیت اینست که مسئولان بدلیل مسائل سیاسی بااین کشورهامماشات میکنند.وآنقدرخودرادرگیرامور حاشیه ای نموده اند که مجالی برای پرداختن به این امورندارند .دستگاه دیپلماسی ماآنقدر در مذاکرات هسته ای غرق شده است که مجالی برای پرداختن به این امورراندارد بزودی بین عراق و ترکیه جنگ خواهد شد دم ترکیه گرم الان دیگه میتونیم تمام مشکلاتمون رو گردن ترکیه بندازیم . . خدا این شادی رو از ما نگیره. آیا احتمال دارد که آبگیری این سد موجب تقویت سفره های زیر زمینی در عراق و ایران گردد ؟ بهتر است به خشک شدن زاینده رود بپردازید .ترکیه نشان داده اند که به خوبی مدیریت می کنند. مثلا میخواهید چکار کنید،رطب خورده چون منع رطب کند؟ نظرات نگارنده محترم ، دغدغه خاطر هر فرد آگاه و دوراندیشی میباشد سوال این است آیا مسئولین ذیربط در ایران در خصوص حقابه رودخانه هیرمند که افغانستان با ساخت چندین سد بزرگ و کوچک از ابتدا تا انتهای آن جلوی ورود آب به ایران را گرفت و از یک طرف باعث خشک شدن دریاچه هامون و از سوی دیگر باعث بدبختی و فلاکت و کوچ مردم سیستان و بلوچستان در اثر خشکسالی و گرد و غبار حاصل از آن شد ، توانستند اقدامی انجام دهند که حالا بتوانند بابت حقابه رودهای دجله و فرات که در دو کشور فلک زده عراق و سوریه قرار گرفته ، پیگیر شوند. بگذاریم خود عراقی ها و سوری ها در این مورد تصمیم بگیرند ، شاید آنها بتوانند کاری انجام دهند و بواسطه ی اقدام آنها مشکل آب رودخانه هیرمند هم حل شود . انشالله به زودی ترکیه تجزیه و درگیر جنگ داخلی میشود ما خودمون باساخت بیش از 30تا سد روی رودخانه هایی که به دریاجه ارومیه میریزد موجبات خشک شدن دریاچه شدیم آن وقت بیاییم به ترکیه اعتراض کنیم؟ رطب خورده کی کند منع رطب؟ ای آقا وزارت خارجه بایستی در این خصوص فعال عمل کنه مشکل جدیست منابع آبی خودشه و هر جور دوست داره ؛ تصمیم می گیره .... مگر ترکیه برای منابع نفتی عراق تصمیم می گیره .... عراق پول بده آب بخره ... همانطور که ترکیه پول می ده و نفت می خره تابناک به قول خودت تحولات درگذر است ،وخواب بیداری ما تاثیری در روند انها ندارد بلکه تعیین کننده آینده ماست نکته ظریف این موضوع بی سر صدا بودن این واقعه بزرگ است حال آنکه میدانیم عراق به عنوان قربانی توان واکنشی بیش از احضار سفیر ندارد ونکته دوم انجام آن پیش از موعد ودر موقعیت فعلی است واین قصه سر دراز دارد ایرانی ها برای تفریح نرن ترکیه( سالی 6 میلیون نفر ایرانی!!!) جنس ترکیه ای رو هم تحریم کنیم چون اکثر جنس های ترکیه ای داخل ایران هم تولید میشه!!! عراقی ها هم همینکار رو کنن و محصولات ترک رو تحریم کنن و به تجار ایرانی توصیه میکنم از این فرصت استفاده کنن و بازار از دست رفته در عراق رو باز به ایرانی ها برگردونن فقط خواهش میکنم محصولات با کیفیت صادر کنین نزارین هم خودتون ضرر کنین هم آبروی ایران بره آره حتما وزارت خارجه ما هم کاری انجام میده !!!!با دیپلماسی خنده !!!! . ایران و عراق خشک خواهند شد محیط زیست عراق و ایران در خطر است خشک شدن باتلاق های جنوب عراق مساوی با ده ها سال هجوم ریزگردها به طرف شرق یعنی ایران خواهد شد. بحرانی که با سد اتاتورک شروع شده بود بزودی تشدید خواهد شد و اگر تمام آب های با منشا زاگرس ایران رها شوند هر گز نمی توانند حتی بخش بسیار کوچکی از بحران ریزگردها را جبران کنند. دریاچه هاو تالابهای ایران رو که شماهاخشک کردید حالا شماهامسولین برای مالچ پاشی خوزستان که توی کشور خودمونه چکاری کردید مگر.هرروز گردوغبار داخلی میتازه بهمون. مسولان سرشان جای دیگری مشغول است وقت فکر کردن به این چیزها را نداند . عراق وایران هم عاقلانه رفتار بکردن وبا این منابع عظیم نفت وگار ثروتمند وقدرتمند بشدن تا ترکیه شجاعت این کار را نمی داشت..ما خودرا درگیر شعارهای بی سرانجام کردیم وترکیه درحال رشد اقتصادی ... ابران باید با موشک باران آن سد و تاسیسات آن آینده منطقه را نجات دهد ترکیه بعنوان یک کشور صنعتی در کنار صادرات صنعتی اینقدر واردات کالاهای سرمایه ای و تکنولوژیکی از غرب دارد که نمیشود براحتی به ترکیه تحت نظام های بین الملی فشار آورد. بله استقلال این نیست که همه چیز را خودمان تولید کنیم و هیچ گونه تبادلات تجاری نداشته باشیم و یا واردات بسیار کمی داشته باشیم بلکه استقلال این است که سود تولید شرکت های پرنفوذ غربی وابسته به واردات ما باشد . متأسفانه ما فکر میکنیم مؤلفه قدرت از دیدگاه استقلال یعنی این که حجم بسیار کمی واردات از غربی ها داشته باشیم که مبادا تحت نفوذ آنها باشیم.هر کشوری که حجم مبادلاتش بیشتر باشد میتونه پر نفوذتر باشد که متأسفانه ما از مبادلات تجاری بین المللی فقط اینطور برداشت کرده ایم که فقط اجناس مصرفی شهرک های آموزشی کارگران چینی که دوران کارآموزی حرفه ای در تولید آموزشی میبینند را با سرمایه ملی ( نفت ) مبادله کنیم و بر این حجم از مبادلات با چین افتخار هم میکنیم. اجناسی که هیچ مشتری در سطح جهان ندارد.والا کشورهای کم جمعیت حاشیه جلیج فارس چرا باید در سازمانهای مالی و سرمایه ای جهان اینقدر مدنظر قرار گیرند که نه میتونند در تولید به پای استقلال ایران برسند و نه در بازار مصرف ،که مثلأ حتا ایران هم بخاطر حجم مبالات تجاری با این همه خصومت امارات بهش فشار نمیاره ، چون هیچ کدام از مؤلفه های تولید همه چیز از شیر مرغ تا جون آدمیزاد در داخل برای کسب قدرت ناشی از استقلال مهم نیست فقط دریافت و ارسال در حجم بالا با جهان مهم است . حال اگر واردات بسیار با تغییرات تولیدی هم همراه باشد که چه بهتر و اشتغالزایی بیشتری میشود. یاشاسین