مسکن متری، طرحی برای خانه دار شدن مردم

چند سالی است بخش مسکن و ساختمان به رکودی عمیق فرو رفته است و کارشناسان دلیل عمده آن را فاصله گرفتن قیمت مسکن از قدرت خرید مردم می دانند. با روی کار آمدن دولت یازدهم، طرح های مختلفی برای خانه دار شدن مردم پیشنهاد شد که از آن جمله می توان به طرح مسکن اجتماعی اشاره نمود که این طرح ها نیز مطابق با اخبار و گزارش ها یا اجرایی نشد و یا تاثیر چندانی بر افزایش قدرت خرید مردم نداشت. حالا دوباره کارشناسان به پیشنهاد فروش مسکن به صورت متری روی آورده اند. طرحی که اجرای نیز با مشکلاتی همراه است.

به گزارش تابناک اقتصادی، مطابق با گزارش های مرکز آمار ایران، در تابستان 1391 بخش مسکن و ساختمان دوران رکود خود را آغاز کرد و این رکود به مدت 4.5 سال ادامه داشت تا اینکه در زمستان 1395 رشد بخش مسکن حدود 4 درصد اعلام شد و کارشناسان را امیدوار به خروج مسکن از دوران رکود کرد.

کارشناسان دلیل عمده رکود در بخش مسکن را فاصله گرفتن قیمت خرید مسکن از قدرت خرید مردم می دانند و معتقدند که اگر قرار است که به رکود مسکن پایان داده شود، باید طرح هایی را اجرا نمود که بتواند به نوعی قدرت خرید مردم را افزایش داده و یا باعث کاهش قیمت مسکن و متعاقب آن تحریک بخش تقاضای مسکن گردد. 

یکی از طرح هایی که می توانست به خانه دار شدن مردم کمک کند، طرح مسکن مهر بود که با سر کار آمدن دولت یازدهم و انتقادهای شدید به طرح مسکن مهر، ادامه این طرح منتفی شده و عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی از طرح های دیگری چون مسکن اجتماعی به عنوان جایگزین طرح مسکن مهر یاد کرد. این طرح های وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم بر روی کاغذ باقی ماند و عملی نشد و در ثانی مطابق با گزارش ها، اجرای برخی از آن ها نیز نتوانست آن گونه که باید قدرت خرید مردم را افزایش دهد و یا باعث کاهش قیمت مسکن جهت تقاضای بیشتر شود. این موضوع را آمارهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی تایید می کنند. مطابق با نتایج سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1390 حدود 62.67 درصد از خانوارها مالک خانه بوده اند که این میزان در سال 1395 به 60.47 درصد کاهش یافته و از طرفی به تعداد خانوارهایی که محل سکونت آن ها استیجاری و یا رهنی بوده حدود 4 درصدی افزوده شده است. همچنین آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد که قیمت هر مترمربع مسکن از 3.6 میلیون تومان در بهمن ماه 92 به 4.9 میلیون تومان در مهر ماه 96 رسیده است. بنابراین این آمارها نشان می دهد که طرح های مسکن دولت تدبیر و امید عملاً نه باعث خانه دار شدن مردم و نه باعث ارزان شدن قیمت مسکن شده اند.  

حالا چند روزی است که زمزمه های طرح جدیدی در بازار مسکن به گوش می رسد تا شاید بتواند راه حلی برای خانه دار شدن مردم باشد. طرحی که از آن به مسکن متری یاد می شود و در ساختمان بورس کالا مطرح شده است. البته این طرح در سال 84 و در اوایل دولت نهم نیز پیشنهاد شد. در این طرح افرادی که قادر به پرداخت اقساط کلان  وام های مسکن نیستند و یا پس انداز آن ها به قدری نیست که بتوانند واحدهای کوچک را خریداری کنند، می توانند با اجرایی شدن طرح مسکن متری به جای خرید کل خانه از خرید چند متر خانه شروع کنند و کم کم با افزایش این متراژ بتوانند مالک خانه شوند. 

اجرای این طرح نیز با مشکلاتی همراه است که عمده آن مشکلات، به ماهیت مسکن به عنوان یک کالا باز می گردد. وقتی از قیمت یک متر مسکن صحبت به میان می آید باید به این نکته توجه نمود که قیمت این یک متر مسکن در مناطق مختلف و حتی در یک ساختمان و طبقه های مختلف، متفاوت است. بنابراین این طرح تنها می تواند برای پروژه های محدود انبوه سازان و در برخی از مناطق قابل اجرا باشد. از طرف دیگر مردم ذهنیت خوبی در حال حاضر از پیش فروش مسکن ندارند و شاید همین موضوع نیز اجرای این طرح را با شکست مواجه کند.

باید منتظر ماند و دید که بلاخره با کنار گذاشتن طرح مسکن مهر، کدام یک از این طرح ها برای خانه دار شدن مردم در دولت تدبیر و امید از روی کاغذ خارج شده و به عمل تبدیل می شوند.