از صبح امروز، چهارمین جلسه رسیدگی به پرونده فساد نفتی در دادگاه انقلاب اسلامی استان تهران آغاز شد. در این جلسه، رسیدگی به پرونده دو تن از همدستان بابک زنجانی در دستور کار دادگاه قرار گرفت؛ دادگاهی که در آن متهمین از تلاش های خود برای دور زدن تحریم ها و خدمت به گشور گفتند و قاضی دادگاه نیز تأکید داشت، آنها برای کسب مال نامشروع و تصاحب مطامع مادی فعالیت کردند.
به گزاش «تابناک»؛ صبح امروز، چهارمین جلسه رسیدگی به اتهامات دو تن از همدستان بابک زنجانی در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب (شعبه هم عرض) به ریاست قاضی مقیسه آغاز و در این دادگاه رسیدگی به پرونده مهدی شمس، متهم ردیف دوم فساد نفتی و یکی دیگر از هم دستان وی دنبال شد.
این جلسه با خواندن آیاتی از کلام الله مجید و با دستور قاضی مقیسه، رسما آغاز به کار کرد و در ابتدای جلسه، مهدی شمس، متهم ردیف دوم پرونده فساد نفتی در جلسه چهارم دادگاه برای ادامه دفاعیات در جایگاه حاضر شد.
شمس گفت: در جلسات قبل در ارتباط با عنصر مادی و معنوی مشارکت توضیحاتی دادم.
شمس: هدف من شکستن تحریم ها بودوی مدعی شد: هدف بنده کمک برای شکستن تحریمها بوده و چرخه خرید و فروش و حمل کالا به صورت زنجیرهای از عوامل مختلف بوده و قائم به شخص نبوده است.
قاضی مقیسه گفت: حرف ما هم همین است. تشکیلات سازمانیافتهای برای رسیدن به مطامع مادی و بردن اموال بوده است.
شمس پاسخ داد: افراد دیگر نیز در این قضیه بودهاند که وزیر و رئیس بانک مرکزی، آن را تأیید کردند. همچنین شراکت بانک ملت، خود یکی از عوامل اصلی بوده و برخی نهادهای دیگر در این قضیه دخالت داشتند و بنده فقط کارگزار حمل و عضوی از این زنجیره بودم.
قاضی مقیسه گفت: شما شرکتهای جعلی ایجاد کردید؛ پس زنجیرهای بودن را قبول دارید. شما باید پول را به پیمانکاران میدادید، نه اینکه صرف خرید هواپیما کنید.
شمس: وظیفه من برگرداندن پول نبودمتهم ردیف دوم پرونده پاسخ داد: وظیفه بنده فروش نفت و برگرداندن پول نبوده است، بانک مرکزی را من ایجاد نکردم و محل ورود من مؤخر به این قضایاست.
قاضی مقیسه گفت: شما جزو شرکای اصلی هستید و تنها کارگزار حمل نبودهاید.
شمس پاسخ داد: این گونه نیست و مدارک آن موجود است.
قاضی خطاب به شمس: شما متعهد شدید پول نفت را برگردانید.قاضی مقیسه گفت: در قراردادی که بین زنجانی و شما بسته شده است، شما در سه بند متعهد شدید که پول نفت را برگردانید و در اینجا از نماینده دادستان میخواهم که قرارداد را بخواند.
نجفی نماینده دادستان گفت: در بند ۱۲ کیفرخواست در صفحه ۲۱۹ مفاد کامل قراردادی که در ۱۵ /۹ /۹۱ منعقد شده، آمده است که شرکت هواپیمایی اونور ایر توسط زنجانی به مبلغ ۲۵۵ میلیون دلار خریداری شود و بند د قرارداد جهت فروش نفت و محصولات است.
وی ادامه داد: در بند دوم قرارداد آمده که آقای شمس، توانایی فروش نفت را دارد و بابت هر بشکه یک دلار کمیسیون بردارد. همچنین در بند ۵ قرارداد آمده که مسئولیت حفظ نفت در هر کشوری بر عهده شمس است؛ بنابراین، بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی این توافق نوعی قرارداد است.
شمس پاسخ داد: راجع به این تفاهمنامه توضیح میدهم. من مسئولیتی برای نگهداری و حفظ نداشتم تمام فروشها توسط زنجانی صورت گرفته است، از کیفر خواست گزینشی برداشت شده و بنده مدارکی دارم که ثابت میکند در عمل این گونه نیست.
قاضی مقیسه گفت: تفاهمنامه نبوده و قرارداد است.متهم ردیف دوم پاسخ داد: اگر سوء نیت داشتم تفاهمنامه را امضا نمیکردم، من کلی غصه خوردم و مثال آش نخورده و دهن سوخته شدم.
نماینده دادستان گفت: همان ۵ درصد اونور ایر برای شما کافی است.
متهم پاسخ داد: شما گفتید برای بیتالمال است و من آن را پس دادم.
قاضی خطاب به متهم: شما می خواهید دادگاه را کش بدهیدقاضی مقیسه گفت: توصیههای وکیل خودتان را که به شما گفت: دادگاه را کش بدهید، انجام ندهید، این نتیجه ملاقات شما با وکیل است در حالیکه ما بیکار نیستیم.
شمس تصریح کرد: من نیز میخواهم دادگاه زود تمام شود.
قاضی مقیسه گفت: شما میگویید شبکه ساختگی است. آیا برای شما سناریو ساختهاند که متهمتان کنند؟
شمس پاسخ داد: بله شبکه مجازی برای ما درست کردهاند و دادسرا آن را ایجاد کرده و جرم منتسب به فرد خاص بوده است و شما به خاطر مشارکت شبکهای پرونده را برگرداندهاید.
نماینده دادستان گفت: طبق نظر دیوان عالی کشور جرم شبکهای بوده و شما حق ندارید علیه دادگاه تهمت بزنید و بگویید شبکهای برای شما ساختهاند.
شمس گفت: بنده نقشی در صدور، تهیه و مخابره اسناد مجعول نداشتم. کار فروش نفت و انتقال وجوه توسط مدیرعامل صندوق بازنشستگی نفت بوده است.
قاضی مقیسه گفت: شما به مدیرعامل صندوق بازنشستگی نفت گفتید که من حاضرم نفت شما را نجات دهم.
شمس گفت: خیر. آقای قاضی شما چرا به تاریخ محمولهها توجه نمیکنید؟
قاضی مقیسه گفت: توصیه وکیل شما است که این مسأله را نپذیرید؛ اما شما تعهد دادید که نفت را بفروشید و پول آن را برگردانید.
شمس گفت: محل ورود من مؤخر به این قضایاست و وقتی السی باز میشود، یعنی کار فروش آغاز شده است.
نجفی نماینده دادستان تصریح کرد: چه کسی گفته که بازگشایی السی به معنای فروش نفت است؟ درواقع فروش زمانی آغاز شد که در جلسهای با حضور شما و مدیرعامل صندوق بازنشستگی نفت، بابک زنجانی بحث 300 میلیون وام را با حوالههای مجعول مطرح و ایجاد اعتماد کرد و تمام ردیابیها از طریق وزارت اطلاعات انجام شده است.
شمس گفت: اسناد موجود است و صرافی سفیر آلتین یک دلار به من پول نداده است.شمس متهم نفتی در ادامه دفاعیات خود گفت: جناب آقای رئیس اگر اصل در محکوم کردن من است؛ پس دیگر دفاعیات من فایدهای ندارد.
قاضی مقیسه در واکنش به این اظهارات گفت: برای شما کیفرخواستی صادر شده که توسط نماینده دادستان قرائت شده و از آن دفاع می شود؛ لذا در چارچوب این کیفرخواست دفاعیات خود را انجام دهید.
این متهم نفتی اظهار کرد: بر اساس تاریخ قراردادها، حمل بار در شهریور ماه انجام شده است؛ یعنی قبل از برج 9 که من وارد همکاری شدهام. قبل از من 7 محموله نفتی جابه جا شده است.
قاضی مقیسه اظهار کرد: محموله نفت از خارک به مالزی رفته و بلاتکلیف مانده است. شما گفتید نفت را به قیمت ارزان میگیریم و آن را می فروشیم و پولش را خرج مطامع خود میکنیم. شما با LC های جعلی نفت را خریداری کردهاید.
قاضی مقیسه: زنجانی در حوزه نفت سابقه ای نداشتوی ادامه داد: اعتماد به شما از جایی شروع شد که فکر شد، شما استاد دانشگاه هستید و در این کار میتوانید کمک مؤثر داشته باشید. اینها باعث شد که به شما اعتماد شود، وگرنه بابک زنجانی در حوزه نفت اصلا سابقهای نداشته است.
مهدی شمس در پاسخ گفت: تاریخ قراردادها کاملا مشخص است، اسناد حمل هم کاملا وجود دارد. نقش من در معرفی زنجانی مؤثر نبوده و بنده عامل اعتماد سازی نبودهام. حرف و اظهارات زنجانی دلیل مجرمیت من نیست.
وی توضیح داد: به عنوان مثال امکان اینکه یک چک از دوبی صادر و در ترکیه پرداخت شود، اصلا وجود ندارد. یعنی اصلا بین دو کشور صادر نمیشود. بلکه باید از راههای دیگری مثل سوئیفت این کار انجام شود.
در ادامه رسیدگی نجفی نماینده دادستان در جایگاه قرار گرفته و در دفاع از کیفرخواست گفت: مبلغ 225 میلیون از پول نفت صرف خرید هواپیما شده است. مهم این است اینکه پرداخت پول از طریق چک باشد یا نقدی یا راههای دیگر زیاد مهم نیست. حرف این است که پولی که از فروش نفت به دست آمده، به جای اینکه بازگردد، صرف خرید هواپیما شده است.
متهم نفتی در پاسخ به نماینده دادستان گفت: همه پرداختها مستقیم و بین شرکتها انجام شده است؛ یعنی به گونهای نیست که فرد در آن دخالت داشته باشد. به همین دلیل، شرکت فال مستقیم و به دستور زنجانی و "ص" پولها را به شرکت اونور ایر پرداخت کرده است و بنده اصلا دخالتی نداشتهام.
وی در توضیح این موضوع گفت: مدیر عامل شرکت HK قصد فروش نفت را داشته است. در چین فقط سه شرکت میتوانند خرید نفت را انجام دهند که یکی از این شرکت ها ارتش چین است. در این خصوص یک خانم چینی به عنوان نماینده ارتش چین وارد شد که میخواست نفت را خریداری کند. در اینجا من دخالتی نداشتهام. باید اعتبارسنجی کنند که یک بانک و یک شرکت چقدر اعتبار دارد. اینکار وظیفه من نبوده است.
وی ادامه داد: جناب آقای رئیس حضرت علی (ع) میفرمایند " حق را بگویید حتی اگر به ضررتان باشد" واقعیت این است که بانک ما درآن زمان شرایط بد را تجربه میکرد. بانکها همه قفل بودند و در تحریم به سر میبردند. در آن زمان به جز نیروی انتظامی، سپاه و بخش خصوصی کسی نمیتوانست نفت را بگیرد. اما زنجانی این کار را کرد. در این 4 سال اخیر این حرف که شما کاسبان تحریم بودهاید مانند پتک به سر من زده میشود. در صورتی که قصد من کمک بوده است. البته که همه در آن زمان قصد کمک داشتند اما کسی کاری انجام نمیداد. در آن زمان وزیر نفت شجاعت این کار را داشت و این کار را کرد.
وی گفت: محل ورود من به ماجرای زنجانی در سال 89 برای خرید هواپیما بوده است. در حالی که موضوع فروش نفت از سال 91 آغاز شده است.
وی به روند خریداری هواپیما اشاره و بیان کرد: ما برای خرید هواپیما باید با یک فروشنده خارجی یک قرارداد صوری میبستیم تا بتوانیم خرید خود را انجام دهیم. سپس باید این هواپیما را به یک جزیره ازاد منتقل می کردیم تا کسی متوجه نشد برای ایران است. البته حمل و جابه جایی این هواپیماها همه دارای هزینه است. مثلا ما هواپیمایی را خریداری میکردیم و می بردیم به گرجستان و سپس به تاجیکستان منتقل میکردیم و نهایتا این هواپیما را وارد ایران می کردیم یعنی برای خرید یک هواپیما باید چند دست معامله و انتقال انجام می شد.
وی افزود: در این معاملات افرادی بودند که هزینههای یک میلیون دلاری می گرفتند ولی من با 30 ، 40 هزار دلار این کارها را انجام دادم.
شمس در ادامه دفاعیات خود گفت: بابک زنجانی به من زنگ زد و گفت، ما از شما برای دور زدن تحریمها درخواست کمک داریم. من از طریق دوستانم و آقای "ی" پیگیر این افراد شدم که گفتند زنجانی محل نفوذ نظام است لذا من به قصد دور زدن تحریمها وارد این کار شدم.
وی عنوان کرد: در آن زمان، میزان فروش نفت از 4 میلیون بشکه به 700 هزار بشکه رسیده بود. کسی اجازه نمیداد که کشتی ایرانی در بنادرش پهلو بگیرد؛ حتی کشتیهای ما را بیمه نمیکردند.
جناب آقای قاضی فروش نفت یک کار بسیاری پیچیده است، چه برسد به اینکه شرایط تحریم هم شامل حال ما شده بود.
قاضی مقیسه رئیس شعبه 28 دادگاه انقلاب در ادامه رسیدگی خود خطاب به متهم گفت: بله تمام کارهای شما طاقت فرسا و در جهت فروش نفت بوده است؛ اما نتیجه کار شما چه چیزی بوده است. شما بعد از این همه کاری که کردهاید پولی را برنگرداندهاید حتی تاکنون یک سند واقعی را رونکردهاید بلکه همه اسناد شما جعلی بوده است. این همه کار تشکیلاتی نتیجهاش چه شده است. پول را گرفته و پس ندادهاید. این پول هنوز دست شما و شرکای شماست و نمیگویید آن پولها کجاست.
شمس در پاسخ به اظهارات قاضی مقیسه گفت: بنده همان طور که قبلا هم گفتهایم یک برگ را جعل نکردهام. صدور LC جعلی و این قبیل موارد مربوط به آقای زنجانی است من هر آنچه پول گرفتهایم پس داده ام من فقط یک کارگزار بوده ام. باید نفت را تحویل انبار میدادم و رسید دریافت میکردم. همه موضوعاتی که شما بیان می کنید از اظهارات زنجانی است.
وی اظهار کرد: شرکت فال حسب دستور زنجانی پول ها را به شرکت اونور ایر پرداخت کرده است. هدف من از وارد شدن به دعوای حقوقی با شرکت فال فقط دلسوزی بوده است، الان هم به خاطر دلسوزی همه همکاریهای خود را انجام داده ام هدف اول من کمک و هدف بعدی من منافع مالی بوده است به خداوند قسم من از نیت زنجانی اطلاع نداشته ام.
قاضی مقیسه خطاب به متهم اظهار کرد: شما در اظهارات خود گفتهاید که بابک زنجانی گفته است که شرکت نفت پول خود را می خواهد من چکار کنم؟ بابک زنجانی گفته است که ول کن این حرفها را و شما به جای اینکه قبول نکنید و پولها را پس بدهید، رفتهاید دنبال خرید هواپیما و هتل و مسائل دیگر.
قاضی مقیسه گفت: شما در جلسات گذشته اقرار کردید و بنده پرسیدم مگر میشود بدون برنامه، بدون اسناد و بارنامه محمولهها را منتقل کرد؟ که شما فرمودید: میشود و این کارها را بدون بارنامه انجام دادهام.
شمس گفت: در صفحه 76 دادنامه آمده که مدیر عامل شرکت HK ادعا کرده هیچ گونه اسناد حمل و باربری به بابک زنجانی داده نشده است. اما طبق مدارک مالکیت محرز شده است. بنده در زمان انعقاد تفاهمنامه وزرا اصلاً ایران نبودم. من طرف قرارداد آقایان نبودم.
قاضی مقیسه گفت: شما موظف بودید نفت را بفروشید و پولها را برگردانید.
شمس خطاب به قاضی: به اسنادی که ارائه می کنم، توجهی نمی کنیدشمس پاسخ داد: ذهنیت شما فقط بنا بر کیفرخواست است و به اسنادی که من در این دادگاه ارائه میدهم هیچ توجهی نمیکنید و باز حرف خود را میزنید. قاضی مقیسه گفت: اعتماد بین آقای بابک زنجانی و وزیر نفت را شما ایجاد کردید.
شمس پاسخ داد: در سال 90 وزیر از بابک زنجانی تقدیر و تشکر کرده و اسناد آن هم موجود است. این یعنی وزیر به زنجانی اعتماد داشته است؛ بنابراین، با اعتماد شخص وزیر نفت به زنجانی فروخته شده است و وزیر نفت به خوبی با زنجانی آشنا بوده است وقتی همه آقایان تأیید کردهاند شما میگویید من معرفی کردم؟
شمس ادامه داد: من اصلاً وزیر نفت را ندیده بودم که بخواهم اعتماد جلب کنم آیا من دروغ میگویم و کیفرخواست راست میگوید اگر این گونه است که دیگر دادگاه معنی ندارد. ادعای کیفرخواست برای اتهام من کاملاً غیرواقعی است.
در ادامه شمس گفت: دیوان محاسبات تبانی وزیر را تأیید کرده است.
قاضی مقیسه گفت: جزئیات نظر دیوان و مطالبی که دیوان استنتاج کرده را نخوانید، چون در این صورت حرف وکیلتان میشود که گفته فرافکنی کن و دادگاه را کش بده.
شمس پاسخ داد: بنده در شهریور 91 استعفا دادم.
قاضی مقیسه گفت: شما به چه کسی استعفا دادید؟ پول را گرفتید و خرج کردید حالا با بهانه اینکه فال ورشکست شده و در نفت آب بوده، دیگر نخواستید پولی بگیرید و استعفا دادید؟
شمس پاسخ داد: زنجانی کارفرمای من بود و من به او استعفا دادم. مدیرعامل HK به من گفت الان موقع جهاد است و پشت زنجانی را خالی نکن حتی من به آقای یزدی گفتم نمیخواهم کار کنم. ایشان گفت: هرجا انحراف دیدی من را مطلع کن و کار را ادامه بده.
شمس: حق الزحمه من 13 میلیون دلار بودمتهم ردیف دوم پرونده ادامه داد: در رابطه با عنصر مادی و معنوی مشارکت دو نکته وجود دارد: یکی مربوط به حقالزحمه من بوده (13 میلیون دلار) که چیزی دریافت نکردم. این در حالی است که سهام شرکت انوایر را نیز پس دادم.
وی ادامه داد: آمار اشتباهی را در رابطه با مفاهیم اقتصادی دادهاند؛ مثلاً تورم را ناشی از آثار این پرونده دانستهاند و جرم اخلال در نظام اقتصادی را مطرح کردهاند.
قاضی مقیسه گفت: دنبال حاشیه نروید. آیا فروختن 18 میلیون بشکه نفت و 10 کشتی نفت و 1 میلیارد و 200 میلیون یورو مسئلهای جزئی است و اخلال در نظام اقتصادی کشور محسوب نمیشود؟ این پولها باید به پارس جنوبی میرفت و تولید ملی انجام میشد.
وکیل شمس گفت: آقای رئیس اگر نفتها آتش میگرفت خوب بود؟
قاضی مقیسه پاسخ داد: هیچ گاه آتش نمیگرفت. نباید که براساس اما و اگر و شاید صحبت کرد. یک میلیارد و 200 میلیون یورو به جای مصرف در تولید داخلی صرف خرید هواپیما و خرید زمین در بالای شهر شده است.
متهم ردیف دوم: در زمان تحریم ها پول نفت بلوکه و جنس بنجل وارد می شدمتهم ردیف دوم تصریح کرد: بحث اقتصاد در زمان تحریم مهم است. در آن زمان کلیه فعالیتهای خارجی ایران متوقف شده بود و نفتی که صادر میشد، پول آن به کشور وارد نمیشد و پولها یا بلوکه میشد و یا به قول برخی آقایان جنس بنجل وارد میکردند.
وی ادامه داد: آقای جهانگیر معاون اول دولت در روزنامه شرق در 9/ 11/ 94 گفتند که 950 میلیارد دلار در هشت سال نفت فروخته شده بود و 4 سال قبلتر از آن هم به قول خود آقایان ما بحران نفتی داشتیم؛ اما پرسش اینجاست که چرا تا سال 86 پیشرفت پارس جنوبی خوب بوده است. مشخص است در اینجا بحث، بحث مدیریتی است. بنده به عنوان یک اقتصاددان میگویم که تمام بودجه مملکت صرف امور جاری میشود و نه امور عمرانی؛ بنابراین، اشکال در سوء مدیریت بوده است.
قاضی مقیسه گفت: اگر یک میلیارد و 200 میلیون یورو را به پیمانکاران میدادید و پول را در جای خود هزینه میکردید قطعاً رشد نفت داشتیم.
با پایان جلسه چهارم رسیدگی به پرونده متهمان نفتی، از سوی قاضی مقیسه تاریخ دوم مرداد به عنوان زمان جلسه بعدی دادگاه اعلام شد.