اجازه نخواهم داد کنگره به اختیار من برای توافق با ایران دست‌اندازی کند

رئیس جمهور آمریکا، در بخشی از گفت وگوی اختصاصی با توماس فریدمن، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز، درباره تفاهم هسته‌ای با ایران گفت: آن چه معادله را عوض می‌کند، این است که وقتی این کشور‌ها به سلاح هسته‌ای دست پیدا کنند، آنگاه چگونگی رویکرد ما در قبال این کشور‌ها نیز لزوماً تغییر می‌کند.

به گزارش «تابناک»، باراک اوباما گفت: ما کره شمالی را ـ که دولتی مشکل ساز است ـ دیده‌ایم، که به دلیل برنامه هسته ایش، به مراتب خطرناک‌تر شده است. اگر ما بتوانیم مانع این مسئله در هر جای دیگر جهان شویم، این چیزی است که ارزش کمی ریسک ‌دارد.

خبرنگار: اگر توافق (با ایران)، به این خوبی است (که شما می‌گویید) چرا اجازه نمی‌دهید کنگره درباره آن بحث کرده و سپس آن را تأیید کند؟

اوباما: من با جان بینر، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، و میچ مک‌کانل، رئیس جناح اکثریت سنا، به همراه نانسی پلوسی و هری رید، دو عضو دمکرات کنگره، صحبت کرده‌ام و آنچه به آنان گفته‌ام این است که ما نه تنها به تمام جزییات چهارچوب کنونی توافق خواهیم پرداخت و آنان را در جریان روند پیشرفت مذاکرات قرار خواهیم داد، بلکه ما متعهد هستیم ‌ساز و کاری بیابیم که دخیل بودن و نظارت داشتن کنگره را به طور مناسب میسر سازد.

آنچه من تمایلی به دیدنِ آن ندارم، افرادی است که مصمم‌اند هر توافقی را به شکست بکشانند، هیچ علاقه‌ای ندارند که به نقطه نظرهای دانشمندان هسته‌ای یا سایر کار‌شناسان گوش دهند؛ اما به این مسأله فقط با عینک حزبگرایی نگاه می‌کنند. من تمایل ندارم بر این اساس، یک توافق حساس بین المللی را به مخاطره اندازم.

دومین نکته این است که من باید نگران گذاشت سنتی (اشتباه) باشم، زیرا برخی از اعضای کنگره آمریکا اشاره کرده‌اند که رئیس جمهور آمریکا قدرتِ وارد شدن به توافقات الزام آور با سایر کشور‌ها ندارد. وی افزود: حقیقت این است که ما توافق‌های بسیاری را در سراسر جهان انجام می‌دهیم، که شامل حفاظت از سربازان خود در خاک کشورهای خارجی و ترتیباتی که در سطح پایین‌تر از یک معاهدهٔ رسمی است، اما همواره چنین تلقی شده ‌که به عنوان بخشی از رهبریت و تعهدات بین المللیِ ما، برای آمریکا تعهد آور است، می‌شود.

من نمی‌خواهم چنین سنتی را پایه گذاری کنم که نشان دهد هر زمان که یک رئیس جمهور وارد یکی از این توافق‌ها می‌شود، کنگره حق رأی مثبت یا منفی به آن خواهد داشت.

اما با وجودی که این مسائل را گفتم، من بر این باورم که سناتور کورکِر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، کسی است که صمیمانه نگران این موضوع است و او مردی خوب و محترم است. امید من این است که ما بتوانیم چیزی پیدا کنیم که به کنگره اجازه دهد در این رابطه اظهار نظر کند، اما به اختیارات ویژه ریاست جمهوری دست اندازی نکند و اطمینان دهد که اگر ما حقیقتاً توافق «خوبی» به دست آوردیم، ما بتوانیم آن را به اجرا بگذاریم.

خبرنگار: آیا عبور برخی (از اعضای کنگره) از بعضی از خطوط قرمز، برای شما نگران کننده نیست؟ مثلاً ما دیده‌ایم که سناتور‌ها در خلال مذاکرات، نامه‌ای به رهبری خارجی می‌نویسند، یا اعضای کنگره یک رهبر خارجی را بدون توجه به کانال‌های عادی ملاقات با رئیس جمهور، به اینجا دعوت می‌کنند. اینجا چه خبر است؟

اوباما گفت: من نگران این هستم که از برخی مرزهای سنتی در رابطه با اینکه ما چگونه درباره سیاست خارجی فکر می‌کنیم، عبور شده است. به نظر من، نامه‌ای که به رهبر معظم (ایران) فرستاده شد، نامناسب بود. مثلاً شما به یاد دارید که اختلافات عمیقی با جورج بوش، رئیس جمهور پیشین آمریکا، در رابطه با جنگ عراق وجود داشت، اما تصور این ایده که (در آن زمان) تعداد زیادی از دمکرات‌ها به رهبران منطقه یا رهبران اروپایی که بخشی از ائتلاف نبودند، نامه بنویسند و تلاش کنند سیاست‌های رئیس جمهور (وقت) را سست و تضعیف کنند، مسأله‌ای نگران کننده است.

مسأله اصلی این است که ما مباحثات و اختلافات جدی خواهیم داشت و من از آن استقبال می‌کنم، زیرا دمکراسی باید به این نحو عمل کند. در فضای بین المللیِ امروز، هر نوع بحث و بگو مگویی که ما اینجا داریم، افراد دیگری اینجا هستند و درباره آن می‌خوانند و این بر کسی مخفی نیست که جمهوری‌خواهان ممکن است، وجه اشتراک بیشتری با دیدگاه‌های نخست وزیر (بنیامین) نتانیاهو در مقایسه با دیدگاه‌های من در رابطه با موضوع ایران داشته باشند. با این حال، نگه داشتن این مسأله در درون مرزهایی رسمی، به نحوی که وقتی قوه مجریه به آن سوی دریا‌ها (خارج از کشور) می‌رود و با رهبران خارجی ارتباط برقرار می‌کند، این گونه تلقی شود که به نمایندگی از جانب ایالات «متحده» آمریکا و نه ایالات «متفرق» آمریکا صحبت می‌کند. ما باید اطمینان داشته باشیم که رئیس جمهور آمریکا ـ چه دمکرات چه جمهوری‌خواه ـ وقتی مباحثات اینجا انجام شد، که او سخنگوی سیاست خارجی آمریکا باشد و این برای هر رهبر در سراسر جهان روشن است که مسأله‌ای مهم است، زیرا بدون آن، آنچه شما خواهید داشت، سیاست‌های خارجیِ متعدد خواهد بود که باعث سردرگمی رهبران خارجی خواهد شد که چه کسی از طرف چه کسانی (در آمریکا) صحبت می‌کند. این ممکن است در ‌‌نهایت به موقعیتی بسیار خطرناک تبدیل شود که دشمنان ما قادر خواهند بود از آن سوء‌استفاده و شاید جبهه ما را عمیقاً نابسامان کند.