فضای مثبت بین‌المللی در دومین روز مذاکرات هسته‌ای ژنو

دومین روز از دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در ژنو، در حالی آغاز می‌شود که مجموعه اخبار و گزارش‌های منتشره از روز گذشته، فضای مثبتی را از کلیت روند جاری به نمایش می‌گذارد. در حالی که هر دو طرف به موضوع ورود مذاکرات به مباحث جدی و محتوایی اشاره کرده‌اند، احتمال تدوین و امضای یک متن مقدماتی مشترک نیز مطرح شده است.

به گزارش «تابناک»، روز گذشته و در پایان نخستین روز از دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، هر دو طرف ارزیابی مثبتی ‌از روند گفت‌و‌گو‌ها کرده و حتی احتمال رسیدن به یک توافق مکتوب را دور از ذهن ندانستند.

در همین راستا، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن اعلام خبر پیشرفت مذاکرات و برداشته شدن گامی چشمگیر در این گفت‌و‌گو‌ها، از پذیرش چهارچوب کلی طرح پیشنهادی ایران از سوی طرف مقابل خبر داد و گفت، اینک دو طرف به دنبال رسیدن به یک متن مکتوب مورد توافق هستند؛ هرچند، شاید توافق نهایی در این دوره از مذاکرات ‌نشود.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان نیز در گفت‌و‌گو با «سی ان ان» ضمن بیان موضعی مشابه، ابراز امیدواری کرد که پس از گفت‌و‌گوهای روز جمعه، یک «تفاهم یا توافق»، به طور خاص در قالب یک سند مکتوب، مورد تأیید و تصویب طرفین قرار بگیرد.

در پایان مذاکرات روز گذشته، هیأت ایرانی گفت‌و‌گوهای جداگانه‌ای ‌با نمایندگان کشورهای اروپایی، آمریکا، روسیه و چین انجام داد. با این حال، به دلیل فشرده بودن برنامه کاری دو طرف، دیدار ظریف و اشتون برای جمع بندی مباحث گذشته، به امروز موکول شد.

در دیگر تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای ژنو، صبح امروز اعلام شد که جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز می‌خواهد به ژنو سفر کند. یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا، هدف از این سفر را «کمک به کاستن از اختلاف نظر‌ها در مذاکرات» عنوان کرد. گفته می‌شود کری قصد دارد در ژنو نشست سه جانبه‌ای ‌با ظریف و اشتون داشته باشد. به هر حال، این تصمیم از پیش برنامه‌ریزی نشده، گمانه‌زنی‌ها درباره نزدیک بودن یک توافق را بسیار تشدید کرده است.

در همین راستا، برخی منابع این احتمال را مطرح کرده‌اند که با توجه به سفر کری به ژنو، مذاکرات یک روز دیگر به طول انجامیده و روز شنبه را نیز در بر بگیرد.

از سوی دیگر، باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز شخصاً با شبکه خبری «ان بی‌سی» گفت‌و‌گو و درباره چشم انداز کاهش تحریم‌های ایران در مذاکرات اظهارنظر کرده است. وی ضمن تکرار مواضع اعلام شده از سوی سخنگوی کاخ سفید، گفته آمریکا در ازای توقف پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران و محدود کردن بخش‌هایی از آن، به صورت محدود اقدام به کاهش تحریم‌ها خواهد کرد؛ اما کاهش واقعی تحریم‌ها به توافق نهایی و حصول اطمینان در زمینه مورد نظر موکول خواهد شد.

۱۱:‌۵۲ ـ روزنامه دیلی‌تلگراف به نقل از منبعی در سنای آمریکا برخی جزئیات طرح پیشنهادی آمریکا برای توافق هسته‌ای با ایران را منتشر کرده است. به گفته این منبع، «قدم اول» توافق بر این اساس خواهد بود:

• ایران غنی‌سازی ۲۰درصد را متوقف می‌کند. همچنین ذخایر اورانیوم ۲۰درصد ایران به «اکسید بی‌اثر» تبدیل می‌شود.

• ایران به غنی‌سازی ۳.‌۵درصد ادامه می‌دهد، اما تعداد سانتریفیوژهای فعال در این زمینه را محدود می‌کند. با این حال، نیازی به برداشتن یا اسقاط هیچ‌یک از سانتریفیوژ‌ها نیست.

• ایران موافقت می‌کند که در این دوره شش ماهه، نیروگاه آب سنگین اراک را بهره‌برداری نکند. با این حال، می‌تواند همچنان به کار روی تأسیسات آن ادامه دهد.

• ایران می‌پذیرد که از سانتریفیوژهای نوع «آی‌آر ۲» که می‌تواند غنی‌سازی را با سرعتی سه تا پنج برابر نمونه‌های دیگر انجام دهد، استفاده نکند.

در مقابل، آمریکا تحریم‌های اقتصادی را از طریق آزادسازی برخی سرمایه‌های بلوکه‌شده ایران، کاهش می‌دهد؛ افزون بر این، برخی محدودیت‌های صنایع پتروشیمی، موتوری و فلزات گرانبهای ایران، کاهش می‌یابد.

۱۱:‌۵۵ ـ «جان کری» وزیر خارجه آمریکا اعلام آمادگی کرد که برای کم کردن اختلافات درباره پرونده هسته‌ای ایران در مذاکرات ژنو همه تلاش خود را به کار بگیرد.

وی همچنین تأکید کرد که در ژنو با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران و «کا‌ترین اشتون» مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا درباره برنامه‌ هسته‌ای تهران، دیداری سه جانبه خواهد داشت.

۱۱:‌۵۶ ـ به گزارش خبرگزاری فرانسه، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه هم در راه ژنو است و گفته می‌شود که برای پیشبرد مذاکرات خود را به ژنو خواهد رساند.

 ۱۲:‌۰۶ ـ وزیر خارجه کشورمان احتمال کشیده شدن مذاکرات به فردا با وجود پیچیده شدن روند گفت‌وگو‌ها را رد نکرد. وزیر خارجه در این‌ باره اعلام کرد با توجه به زمان‌بر بودن و پیچیده شدن مذاکرات این احتمال هست که مذاکرات فردا نیز ادامه یابد. وی در پایان از تلاش برای دستیابی به یک بیانیه مشترک میان طرفین خبر داد.

۱۲:‌۰۷ ـ نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با وزیر خارجه آمریکا ضمن انتقاد شدید از پیشرفت مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۵ اعلام کرد که این رژیم تعهدی در قبال توافق هسته‌ای نخواهد داشت.

۱۲:‌۱۳ ـ نمایندگان گروه ۱+۵ جلسه‌ای را برای هماهنگی مواضع با یکدیگر آغاز کرده‌اند. گفت‌و‌گوهای امروز با ایران پس از اتمام این جلسه آغاز خواهد شد.

۱۲:‌۲۵ ـ منابع غربی و امریکایی مستقر در ژنو در گفت‌و‌گو با خبرنگاران اعزامی تسنیم به ژنو با اشاره به سفر کری، فابیوس، وزیر خارجه سوئیس و همچنین احتمال سفر لاوروف و وزیر خارجه انگلیس به ژنو بر این باورند که دستیابی به یک توافق هسته‌ای تقریبا نزدیک است. این تحلیلی است که‌ هم‌اکنون میان همه غربی‌هایی که در ژنو حضور دارند، دیده می‌شود.

۱۲:‌۴۲ ـ کا‌ترین اشتون دقایقی پیش ضمن خروج از هتل، به محل مذاکرات رفت. به نظر می‌رسد جان کری نیز پس از رسیدن به ژنو مستقیما به محل مذاکرات خواهد رفت.

۱۲:‌۵۶ ـ مایکلمان با حضور در جمع خبرنگاران گفت، کا‌ترین اشتون از جان کری دعوت کرده تا با حضور در ژنو، به روند مذاکرات کمک کند.

۱۳:‌۱۱ ـ با توجه به برگزاری جلسات هماهنگی در هیأت‌های هر دو طرف، این احتمال وجود دارد که مذاکرات امروز به بعدازظهر (به وقت ژنو) منتقل شود.

۱۳:‌۱۳ ـ یک منبع خبری روس در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «ایتار تاس» خبر حضور لاوروف در ژنو را تکذیب کرد.

۱۳:‌۱۴ ـ یکی از اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی در گفت‌و‌گو با «تابناک» خبر احتمال ادامه مذاکرات در روز شنبه را تکذیب ‌و تأکید کرد هیچ تصمیمی در این زمینه گرفته نشده است.

۱۳:‌۳۹ ـ دفتر ویلیام هیگ درباره اخبار منتشره، مبنی بر سفر وزیر خارجه انگلیس به سوییس اعلام کرد به‌ زودی درباره این موضوع بیانیه‌ای صادر خواهد کرد.

۱۳:‌۴۱ ـ یک عضو هیأت مذاکره‌کننده ایران گفت: سفر غیرمنتظره وزیر خارجه آمریکا به ژنو و دیدارش با ظریف برای توافق بر سر متن تفاهم شده میان ایران و ۱+۵ است. او گفت که هر دو طرف احساس می‌کنند برای رسیدن به نتیجه‌ای در این مذاکرات به ویژه بر سر متن مشترک به دست آمده میان ایران و ۱+۵ حضور و نظر وزیران خارجه ایران و آمریکا ضروری است.

این عضو هیأت مذاکره‌کننده ایران با ۱+۵ درباره ادامه مذاکرات بر سر متن مورد بحث تصریح کرد که متن تقریبا تمام شده است و با حضور وزیران خارجه کشورهای ۱+۵ به ویژه آمریکا می‌تواند روی میز قرار گیرد تا به توافق برسد. او درباره جزئیات متن این توافق گفت که این متن برای همه «غافلگیرانه» و «تعجب‌برانگیز» خواهد بود.

۱۴:‌۲۴ ـ «رویترز» تأیید کرد وزرای خارجه انگلیس و آلمان نیز به ژنو سفر خواهند کرد.

۱۴:‌۴۲ ـ اسکات پیترسون، خبرنگار کریستین ساینس مانیتور می‌نویسد به گفته ظریف، نقطه پایانی در توافق ایران و ۱+۵ جایی خواهد بود که همه تحریم‌های موجود علیه ایران برداشته شده و حق غنی‌سازی ایران نیز به رسمیت شناخته شود.

۱۴:‌۴۵ ـ لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه لحظاتی پیش وارد هتل اینترکنتیننتال شد و با کا‌ترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفت‌و‌گو کرد. احتمالاً پس از این دیدار ظریف و اشتون با یکدیگر دیدار و گفت‌و‌گو خواهند کرد.

۱۵:‌۰۹ ـ وزیر خارجه فرانسه پس از ورود به ژنو در جمع خبرنگاران افزود که پیشرفت‌هایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران حاصل شده؛ ‌اما فعلا به توافقی دست یافته نشده است. وی همچنین اعلام کرد: «می‌دانم که مذاکرات ژنو مهم و سخت هستند و برای امنیت منطقه‌ای اهمیت دارند».

۱۵:‌۵۸ ـ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و کا‌ترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت ۱۶ به وقت تهران دیدار می‌کنند. قرار بود این رایزنی ساعت ۱۰ صبح به وقت ژنو انجام شود که به دلیل طولانی شدن رایزنی‌های داخلی ۳+۳ به تعویق افتاد.

۱۵:‌۵۹ ـ نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی پس از دیدار با وزیر خارجه آمریکا گفت به وی گفته هیچگونه توافقی را با ایران امضا نکند.

۱۶:‌۳۶ ـ دیدار محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و کا‌ترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هتل اینترکانتیننتال آغاز شد. گفته می‌شود که عراقچی، روانچی، بعیدی‌نژاد از تیم ایران و هلگا اشمیت و استفان کلمنت از تیم کشورهای غربی نیز در این دیدار حضور دارند.

۱۶:‌۳۹ ـ گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که احتمالا مذاکراتی با حضور وزیر خارجه کشورمان، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در ژنو برگزار شود.

۱۶:‌۴۵ ـ ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس وارد هتل اینترکانتیننتال شد.

۱۷:‌۰۲ ـ دیدار محمد جواد ظریف و کا‌ترین اشتون، وزیر خارجه ایران و مسوول هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپا لحظاتی پیش پایان یافت.

۱۷:‌۰۳ ـ گفته می‌شود، انجام هر گونه دیدار یا جلسه احتمالی با وزیر خارجه آمریکا بستگی به نتیجه جلسه در حال برگزاری ظریف و اشتون دارد.

۱۷:‌۵۶ ـ سرگئی ریابکوف در هتل اینترکانتیننتال با محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد.

۱۸:‌۰۰ ـ سخنگوی وزارت خارجه آلمان با اشاره به تحریکات مثبت ۲ روز گذشته و حضور وزیر خارجه این کشور در ژنو گفت: دستیابی به توافق میان ایران و گروه ۱+۵ دور از انتظار نیست.

۱۸:‌۰۲ ـ عراقچی در جمع خبرنگاران: به مراحل «حساس» و «پیچیده» مذاکرات رسیده‌ایم/ هنوز نمی‌توان گفت که این مذاکرات امشب به نتیجه می‌رسد یا خیر/ ظریف برای یک جلسه سه جانبه با اشتون و کری به دفتر اشتون می‌رود تا در خصوص متن تفاهم‌نامه و بیانیه مشترک گفت‌وگو کند/ برنامه‌ای برای ملاقات دوجانبه با آمریکا نداریم و در دستور کارمان هم نیست.

۱۸:‌۱۰ ـ جان کری وزیر خارجه آمریکا در آغاز ورود به هتل اینترکانتیننتال ژنو گفت: خوشحالم که به دعوت اشتون به اینجا امده‌ام. امیدوارم که بتوانیم اختلافات را کاهش دهیم. هنوز توافقی حاصل نشده است.

وی همچنین افزود: به زودی با اشتون، وزرای خارجه ۱+۵ و ظریف دیدار خواهم کرد.‌ وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: موضوعاتی مهمی روی میز هستند که هنوز حل نشده‌اند.

۱۸:‌۵۲ ـ وزیر امور خارجه کشورمان در محل اقامت خود در هتل اینترکنتیننتال ژنو در ابتدا با «سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر امور خارجه روسیه و سپس با «وانگ مین» مدیرکل وزارت امور خارجه چین و نماینده این کشور در مذاکرات هسته‌ای با کشورمان دیدار و گفت‌و‌گو کرد.

۱۸:‌۵۴ ـ سخنگوی وزارت خارجه انگلیس با اشاره به مذاکرات ایران و ١+۵ و احتمال توافق طرف‌های مذاکره گفت: مذاکرات به نقطه حساسی رسیده است. ما دیروز بحث‌های اساسی و سازنده‌ای داشتیم. امیدواریم پیشرفت حاصل شود. یک فرصت واقعی به وجود آمده، اما هنوز کار زیادی در پیش است.

۱۹:‌۲۱ ـ مایکلمان، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و کا‌ترین اشتون دیدار خوبی داشتند. مایکلمان خبر فوق را در صفحه توئی‌تر خود منتشر کرد.

۱۹:‌۲۲ ـ محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و کا‌ترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، فردا طی یک نشست خبری با یکدیگر دیدار خواهند کرد. برخی رسانه‌های غربی پیش‌تر اعلام کرده‌اند که بیانیه مشترکی در این نشست خبری قرائت خواهد شد.

۱۹:‌۳۴ ـ دیدارهای چهارگانه اشتون ویلیام هیگ وستر وله و فابیوس آغاز شد. هنوز مشخص نیست که کری هم در این جلسه شرکت کرده است یا خیر.

۱۹:‌۴۵ ـ مجید تخت روانچی، عضو تیم مذاکره کننده ایران گفت متن توافق آماده شده؛ اما در صورتی که امروز یا فردا درباره آن توافق نشود، مذاکره درباره آن به دیدار بعدی موکول خواهد شد.

۱۹:‌۴۶ ـ لورا روزن، خبرنگار «المانیتور» از احتمال سفر لاوروف به ژنو، با وجود تکذیب‌های قبلی خبر داده است.

۱۹:‌۴۹ ـ جان کری وزیر خارجه آمریکا با کا‌ترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو درباره پرونده هسته‌ای ایران دیدار کردند.

۲۰:‌۴۰ ـ جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید در واکنش به اظهارات بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت که هنوز توافقی با ایران صورت نگرفته است. سخنگوی کاخ سفید گفت: «هنوز توافقی با ایران صورت نگرفته است. هر گونه انتقاد از توافق (با ایران) ناپخته و زودهنگام است».

۲۰:‌۴۸ ـ دیدار ظریف، اشتون و کری تا دقایقی دیگر/ظریف عازم مقر اتحادیه اروپا شد. وزیر امور خارجه ایران محل اقامت خود را ترک کرد تا برای پیشبرد گفت‌و‌گوهای هسته‌ای به دیدار وزیر خارجه آمریکا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بپیوندد.

۲۰:‌۵۵ ـ محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه گفت: هنوز درخواستی از سوی طرف آمریکایی برای دیدار دوجانبه ارایه نشده است.

۲۱:‌۴۱ ـ خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته است که «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه هم احتمالا روز شنبه به ژنو سفر می‌کند.

۲۱:‌۵۳ ـ برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که وزیر خارجه چین نیز فردا به ژنو سفر خواهد کرد.

۲۲:‌۲۵ ـ خبرنگار بی‌بی‌سی: خبر حضور فردای معاون وزیر خارجه چین و وزیر خارجه روسیه به معنای جدی‌تر شدن احتمال توافق است.

۲۲:‌۳۵: ـ خبرنگار ایتارتاس: لاوروف صبح شنبه به ژنو می‌آید و شنبه شب ژنو را ترک می‌کند تا به هند برود. خبر حضور لاوروف در ژنو ‌‌رسما تأیید شد.

۲۲:‌۴۰ ـ سخنگوی کاخ سفید در پی سخنان نتانیاهو، انتقاد از نتیجه مذاکرات ژنو پیش از رسیدن به توافق را «شتابزده» خواند.

۲۲:‌۴۵ ـ هیأت چینی شنبه ساعت ۱۰:‌۳۰ وارد ژنو خواهد شد. روشن نیست که از بین وزیر خارجه یا معاون وی کدام یک به ژنو خواهد آمد.

۲۲:‌۵۰ ـ دیدار سه جانبه ظریف، اشتون و کری همچنان ادامه دارد. گفته شده است که موضوع تحریم‌ها از مهم‌ترین موضوعات این دیدار خواهد بود.

۲۳:‌۴۷ ـ مایکلمان، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد با گذشت دو ساعت همچنان مذاکره میان ظریف، اشتون و کری ادامه دارد. دیدار سه جانبه محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با همتای آمریکایی خود، ‌ جان کری و کا‌ترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا از دو ساعت پیش شروع شده است.

۰۰:‌۳۹ ـ پس از سه ساعت مذاکره سه جانبه محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران، جان کری وزیر خارجه آمریکا و کا‌ترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت ۲۱.‌۴۰ دقیقه به وقت ژنو (ده دقیقه بامداد شنبه به وقت تهران) مذاکرات به طور موقت متوقف شد. گفت‌وگو‌ها پس از یک توقف کوتاه مجددا برای رسیدن به یک متن مورد توافق از سر گرفته می‌شود.

۰۱:‌‌۱۳ ـ در فاصله توقف کوتاه مداکرات سه جانبه ظریف، اشتون و کری، هیأت‌ها گفت‌وگو‌ها و رایزنی‌های حاشیه‌‌ای خود را آغاز کردند.

۰۱:‌۳۰ ـ نشست سه جانبه محمدجواد ظریف، جان کری و کا‌ترین اشتون در محل دفتر اشتون در نمایندگی اتحادیه اروپا در سازمان ملل که به طور موقت و برای تنفس متوقف شده بود، ساعت ۲۲: ۵۰ به وقت ژنو (۰۱:‌۲۰ به وقت تهران) از سر گرفته شد.

۰۲:‌۰۸ ـ مذاکرت سه‌جانبه ظریف، کری و اشتون در ژنو به پایان رسید و قرار شد ادامه مذاکرات به ساعت ۱۱ فردا، شنبه به وقت تهران موکول شود. یک منبع آگاه به «تابناک» گفته در گفت‌و‌گوهای امشب بحث‌های خوبی مطرح شده؛ اما این گفت‌و‌گو‌ها برای حصول نتیجه لازم باید ادامه پیدا کند.