فقط جشنواره برگزار می‌کنیم که برگزار کرده باشیم!

سرویس فرهنگی ـ در حالي كه ميليون ها ساعت ـ ریال، از داشته هاي تكرار نشدني اين كشور، صرف اموري همچون جشنواره صد ثانيه اي مي شود، محصول اثرات ماندگار و جريان سازي، عايد سرمايه گذاران واقعي كه مردم هستند، نشده و نمي شود.

به گزارش «تابناک»، در اغلب دستگاه هاي كشور، به ویژه بخش هاي متولي فرهنگ و هنر، براي هزينه كردن بودجه هايي كه رويكرد فرهنگي و هنري براي هزينه كردن آن ضروري است، برنامه هايي با عنوان جشنواره طراحي مي كنند و در فرايندي چند ماهه و صرف ميليون ها تومان از بودجه نحيف فرهنگ و هنر، آثاري توليد مي شود كه چون معمولا به مخاطبان عرضه نمي شود با فرايندي ناقص تمام مي شود.

اين در حالي است كه خلق يك اثر فرهنگي و هنري، مراحل متعددي دارد و از جمله مهمترين مورد در اين مراحل، مي توان پژوهش، تهيه و توليد و نهايت عرضه را برشمرد.

در جشنواره ها معمولا مراحل نخست، يعني پژوهش و توليد ـ يا خلق اثر ـ را فعالان فرهنگي و هنري بر عهده دارند و پس از اين مرحله،‌ در جشنواره ها شركت مي كنند. هرچند متوليان برگزاري جشنواره ها، معمولا بخشي از هزينه هاي توليد را به خالقان اثر مي پردازند، نقشي در آن ندارند و البته هرچند بعضا عامل و محرك خلق آثار مي شوند، با تأسف بسيار، اغلب اين رويدادها در همين حد باقي مي مانند.

اين در حالي است كه مبتني بر فرايند اثرگذاري با داشته هاي فرهنگي، بايد با همت مسئولان مربوطه، نتايج به ديگران در داخل و خارج از كشور معرفي شده و در واقع، مرحله «عرضه» آثار جريان ساز عملي شود، تا آنچه با تلاش هاي هنرمندان خلاق و نيز صرف بودجه هاي فراوان به دست آمده است، به مخاطبان ارايه شده و چرخه توليد محصول فرهنگي و هنري تكامل يابد؛ موضوعي كه هرچند توقع زيادي نيست، ولي معمولا تنها در حد برگزاري مراسم اختتاميه باقي مي ماند و پس از آن، به فراموشي سپرده مي شود.

البته در برخي موارد هم مسئولان مربوطه، نتايج را در قالب گزارشي شكيل آماده و به مسئولان بالادستي مي دهند تا براي دريافت بودجه و نيز برنامه ريزي براي گرفتن بودجه در سال هاي بعد به كار گيرند و يا به عنوان بخشي از ويترين افتخارات مديران مربوطه، در اتاق هايشان به نمايش گذاشته شود.

به اين ترتيب، پرونده جشنواره و در نتيجه محصولات دستاورد آن بسته مي شود، در حالي كه بنا بر اهدافي كه براي جشنواره ها تعريف كرده و با عناويني همچون جريان سازي مطرح مي كنند، تازه، كارها بايد آغاز شود و آنچه در چندين ماه و بعضا در سال به دست آمده، به دست مردم رسانده شود؛ فرقي هم نمي كند كه اين وظيفه را با جلب مشاركت و با واسطه يا واسطه هايي انجام دهند يا با برنامه ريزي و در پیش گرفتن روش هاي حرفه اي براي عرضه اقدام كنند.

 در اين مورد همان طور كه در ابتداي اين نوشته نيز آمد، يكي از مصاديق قابل توجه،‌ جشنواره ای با عنوان فيلم هاي 100 ثانيه اي در استان تهران را مي توان به عنوان مصداق معرفي و بررسي كرد.

در اين رويداد كه توسط حوزه هنري ساماندهي و برگزار مي شود، در تصميمي جالب توجه، فيلم سازان و به ویژه فيلم سازان جوان به ساخت فيلم هايي در کمترین زمان (صد ثانيه) با تأكيد بر موضوعات ارزشي و كارآمد در زندگي امروز مردم فراخوانده است. در نتيجه، حتي اگر نيمي از آماري را كه ستاد اين جشنواره اعلام كرده، درست بدانيم، سالانه ده فيلم بسيار كوتاه توليد شده كه معلوم نيست، چرا به كار گرفته نشده اند.!

اين در حالي است كه سختي هاي زندگي مدرن امروز، مي طلبد كه آثار هنري در حد ايجاز و در کوتاهترین زمان و در قالب هاي گوناگون به مخاطب عرضه شود؛ موضوعي كه با ويژگي هاي محصولات اين جشنواره كاملا سنخيت دارد؛ بنابراين، با با در پیش گرفتن روش هاي مربوطه باید به مردم عرضه شود.

برای نمونه، در تعامل با شبكه هاي سيما براي مردم پخش شود؛ يا اين كه با فراهم كردن زمينه هاي لازم، در سينماها ـ كه بيش از نود سالن آن در اختيار حوزه هنري است ـ و نيز در زنگ تفريح دبيرستان ها براي نوجوانان و جوانان به نمايش گذاشته شود و ده ها مورد ديگر از این دست. حتي مي توان از هيأت دولت، وزرا و... خواست تا در آغاز و یا پایان هر جلسه، يكي از اين آثار بسيار كوتاه را ببينند و... .

نكته ديگر آن كه بايد در تشكيلات جشنواره ها، گروهي ديده شود كه مسئوليت هاي پس از جشنواره را بر عهده بگيرند تا كار نهايي را انجام دهند؛ افزون بر اين كه بايد تأكيد شود، كار اين گروه، تعطيلي ندارد و به نوعي، مهمترين بخش كار است. آن گاه مي توان گفت جشنواره ها بي حاصل نيستند و ثمر دارند.