علت ایجاد تورم چیست؟
به گفتـه اقتصاددانان دو دلیل عمده برای بوجود آمد‌ن تـورم وجود دارد:
- کاهش عرضه یا افزایش تقاضای کل
- رشد عرضه پول مازاد بر رشد اقتصادی یا همان رشد نقدینگی
هنگامی‌که تعادل عرضه و تقاضا برهم می‌خورد و در یک بازار تقاضای بیشتری شکل می‌گیرد یا به هر دلیل عرضه کالا نسبت به قبل کاهش پیدا می‌کند، قیمت نیز افزایش می‌یابد که منجر به ایجاد تـورم می‌شود. اگر این عدم تناسب عرضه و تقاضا مداوم باشد، می‌تواند منجر به ایجاد تورم شدید و مزمن شود.
به عنوان مثال، فرض کنید در یک بازار، کالای X با قیمت مشخص به 10 نفر فروختـه می‌شود. اگر تعداد متقاضیان آن کالای بخصوص به 100 نفر افزایش یابد اما تعداد کالا به همان اندازه ثابت باقی بماند مسلما رقابت در سمت تقاضا شکل می‌گیرد و هر فرد برای خرید کالای مورد نظر قیمت بالاتر پیشنهاد می‌دهد که منجر به ایجاد تـورم می‌شود.
نکته مهم این است که افزایش تقاضا لزوما با افزایش تعداد متقاضیان همراه نیست. بلکه عاملی همچون افزایش عرضه پول و اعتبار نیز باعث تحریک تقاضای مصرف کنندگان می‌شود که اگر این تقاضا بیشتر از ظرفیت تولید اقتصاد باشد، باز هم منجر به افزایش قیمت می‌شود. این مورد که به اثر کشش تقاضا معروف است ماحصل افزایش نقدینگی در دسترس عموم و عرضه پول (چاپ پول) است.
کاهش عرضه نیز مانند افزایش تقاضا تعادل در بازار مورد نظر را با مخاطره مواجه می‌کند که منجر به افزایش قیمت می‌شود. این افزایش قیمت حتی می‌تواند در نهاده‌های تولید باشد و قیمت تمام‌شده محصولات کارخانه‌ها را افزایش دهد. این افزایش در بهای تمام‌شده تولید منجر به افزایش قیمت فروش محصولات می‌شود که تـورم ماحصل آن خواهد بود. به افزایش هزینه‌های تولید اثر فشار هزینه نیز گفتـه می‌شود.
