بعد از صد سال ازدواج موقت علنی میشود
همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی‌کند، سخت در اشتباه هستند. در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
سالهای سال است که بسیاری از زنان در جامعه ایرانی براین باورند که زنان ایرانی از حداقل حقوق خود بر خوردار نیستند و سالهاست در پی احقاق حق خود دست به تشکیل انجمن‌ها و گروه‌های مختلف زده‌اند. مهمترین خواسته‌های زنان در این رابطه داشتن مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی بوده که در این رابطه در ایران آنچنان که باید به منظور خود نرسیده‌اند. لایحه حمایت از خانواده که بعد از روی کار آمدن دولت نهم به مجلس ارائه شد نه تنها زنان معترض به حقوقشان را راضی نکرد بلکه اعتراضاتی هم نسبت به این لایحه صورت گرفت تا انجمن‌ها و فعالان حقوق زنان را به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس کشاند.
به گزارش «خبر آنلاین»، ماده 23 لایحه حمایت از خانواده بعد از آنکه با مقاومت زنان و حتی زنان اصولگرا مواجه شد از دستور کار مجلس حذف شد و تا مدت‌ها از این لایحه خبری نبود اما باز شاهد بازگشت این ماده و رسیدگی به آن از سوی کمیته قضایی مجلس شدیم.
فرهاد تجری نایب رئیس کمیسیون حقوقی قضایی مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار می‌کند که همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی‌کند سخت در اشتباه هستند. در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
اصولا هدف از تدوین این لایحه توسط دولت نهم چه بود، آیا قوانینی که پیش از این وجود داشت برای احقاق حق زنان ایران کافی نبود؟
هدف این لایحه همانطور که از نامش پیداست حمایت از حقوق خانواده است و اهم مطالب آن برای احقاق حق زنانی است که مورد ظلم قرار می‌گیرند. موارد زیادی است که آن را برای شما ذکر خواهم کرد.
این پاسخ قانع کننده نیست و نمی‌توان نام یک لایحه را دلیلی بر محتوی و هدف از تدوین آن دانست. در این لایحه بحث چند همسری مردان مطرح شد و مباحثی از این قبیل در این رابطه توضیح دهید؟ اینکه مردان بخواهند همسر دوم را بدون اجازه همسر اول اختیار کنند ومباحثی دیگر. در واقع همان ماده پر سرو صدای 23 لایحه حمایت از خانواده.
در این رابطه باید بگویم که به هیچ عنوان اخبار ی که در رابطه با این لایحه درج شد و رسانه‌های نا آگاه به آن دامن زدند درست نیست. هدف از تدوین این لایحه توسط دولت و تصویب آن توسط کمیسیون قضایی حفظ کیان خانواده است. . این حرفها امری متناقض با عقل است. این لایحه ناقض حقوق خانواده نیست این لایحه تثبیت کننده حقوق خانواده است در عمل هم این لایحه بیشتر یک قانون شکلی است و یک قانون دادرسی. موضوعات مختلفی دارد که مربوط به خانواده است و در آن بدان پرداخته میشود.
اگر دقت کرده باشید شما در مورد حقوق خانواده صحبت کردید در حالی که من در مورد حقوق زنان می‌پرسم و اینکه این لایحه حقوق زنان را نقض می‌کند یا خیر؟حقوق خانواده می‌تواند حفظ شود و می‌توان از آن دفاع کرد اما این موضوع دلیلی بر حفظ حقوق زنان در کانون خانواده نیست.
اما زنان مهمترین عضو خانواده هستند. زنان در خانواده نقش آفرین هستند و کاملا تثبیت کننده کانون خانواده هستند. همه این اظهاراتی که شما کردید به نوعی در راستای حجمه‌ها و جریان سازی‌هایی است که بر علیه این لایحه انجام شد و من می‌توانم با دلیل از این لایحه دفاع کنم و آن را برای زنان لایحه مدافع بخوانم. این لایحه تضمین کننده حقوق خانم‌های ایرانی است که برایتان توضیح می‌دهم. اتفاقا بستر این قانون در سال 1353 تصویب شد و با تغییراتی که روز به روز بر روی آن اعمال می‌شد. حق زنان نیز پایمال نمی‌شد. ازدواج موقت 100سال است که پنهانی انجام میشود ما می‌خواهیم علنی و قانونی شود. در عین حال در همه جوامع ما شاهد برقراری رابطه خارج از چارچوب ازدواج دائم و قانونی هستیم که اغلب بصورت پنهان انجام می‌گیرد. یعنی همان روابط موقت که در شکل شرعی آن در کشور ما صیغه میشود.
بسیاری نسبت به از بین رفتن قبح این اقدام اعتراض کرده‌اند و واکنش نشان می‌دهند.
ازدواج موقت مسئله‌ای شرعی است.
در این لایحه مباحثی برای نکاح موقت و دائم مطرح شده است که شاید منظور شما از جریان سازی همین باشد. مسئله‌ای که بسیاری از زنان را بر آشفت و فکر می‌کنم فعالان حقوق زنان یاهمان به زعم شما جریان سازها هم هنوز در این رابطه به پاسخ رضایت بخشی در این مورد نرسیده‌اند. دررابطه با این قانون توضیح دهید
دقیقا موضوع یکی از تبلیغات منفی در مورد این لایحه همین بود. در ابتدا توضیح می‌دهم که در قانون مدنی که بیش از 80 سال پیش ازدواج موقت را اعلام کرد نیزاین مسئله مثبت به نظر می‌رسید. در واقع کسی به قانون 80 سال پیش اعتراض نداشت. حتی همین فعالان حقوق زنان. حال لایحه حمایت از خانواده که در جهت احقاق حقوق زنان گام برداشته چنین با اعتراضات گسترده مواجهه شده است. چندی پیش عده‌ای اززنان فمنیست و فعال حقوق زنان از جمله سیمین بهبهانی، شیرین عبادی، رخشان بنی اعتماد و چند تن دیگر که اسامی آنها در ذهنم نیست. با مراجعه به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس خواستار توجیح این قانون شدند. نمایندگان از جمله خود من هم به طور مفصل برای آنها در رابطه با این لایحه صحبت کردیم. آنها هم در ظاهر این لایحه را موافق با احقاق حقوق زنان دانستند. اما بعد باز هم مخالفتهایی از سوی آنها در رسانه‌ها شنیده شد. تا جایی که من شخصا از این رفتار متعجب شدم. اما در رابطه با این قانون توضیحاتی ارائه خواهم داد.
در ماده 24 و جنجال بر انگیز این قانون آمده، دادگاه در موارد زیر به تقاضای زوج اجازه ازدواج مجدد دائم برای زوج صادر می‌کند. رضایت همسر اول، عدم قدرت همسر اول به ایفاء وظایف زناشویی، عدم تمکین زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه، ابتلا زن به جنون یا امراض صعب العلاج، محکومیت قطعی زنان در جرائم عمدی، به مجازات حبس بیش از یک سال یا جزاء نقدی که بر اثر عجز از پرداخت به بازداشت بیش از یک سال منجر شود، ابتلا زن به هر گونه اعتیاد مضر که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد کند، سوء رفتار یا سوء معاشرت زن به حدی که ادامه زندگی برای مرد غیرقابل تحمل باشد، ترک زندگی خانوادگی از طرف زن به مدت بیش از شش ماه، عقیم بودن زن، غایب شدن زن به مدت بیش از یک سال. حال خود قضاوت کنید که آیا در مورد اول رضایت همسر اول مطرح شده بود یا خیر و آیا با این حساب زنان مورد ظلم قرار می‌گیرند یا نه؟
این در حالی است که در بسیاری از مواقع زنان مورد ظلم نیز قرار می‌گیرند برای این موارد چه تدبیری شده است و آیا دراین قانون بدان پرداخته میشود. مثلا زنان صیغه‌ای که دارای فرزند می‌شوند یا بهتر بگوییم تکلیف بچه‌های صیغه چیست. همانطور که می‌دانید بچه‌های صیغه اکثرا انسانهای بی هویتی هستند که به دلیل خودخواهی مردان، از داشتن هویت، تحصیل و کار محرومند. در این راستا اقدامی شده است و آیا حقی برای این زنان و فرزندانشان قائل هستند؟
نکته ظریف این لایحه در سوال شماست. همین امر باعث شده که لایحه حمایت از خانواده مورد غضب بسیاری از زنان واقع شود. ما هم در این لایحه خواستیم تا حق این زنان حفظ شود. در این لایحه مردان تشویق به ازدواج موقت نشده‌اند نه اصلا چنین چیزی نیست. ازدواج موقت از دیر باز در جامعه ایرانی اسلامی وجود داشته است و حال دغدغه ما ساماندهی به این وضعیت است. ما می‌خواهیم با تصویب و تدوین برخی قوانین ازدواج‌های موقت را سور سامان دهیم همین.
می‌خواهیم از بلاتکلیفی فرزندان بی هویت جلو گیری کنیم. ما می‌خواهیم از بی مسئولیت بودن برخی از مردان در مقابل این زنان جلوگیری کنیم. الزاما زوج‌های موقت باید پاسخگو باشند اما چون در این رابطه قانونی برای آنها وجود ندارد. از تقبل مسئولیت سر باز می‌زنند. آمار قابل ملاحظه‌ای از فرزندان بی هویت داریم که در آینده برای جامعه مشکل به وجود خواهند آورد. فرزندانی که قطعا سربار می‌شوند. آنها هویت مجهولی دارند و امروز با تصویب این قانون از افراد سربار آینده انسانهایی مفید می‌سازیم. حال ما می‌خواهیم این ازدواج‌های موقت که وجود دارد اما ثبت نمی‌شود به ثبت برسد. این مسئله به نفع چه کسانی خواهد بود. قطعا زنان.
در واقع شما اظهار می‌کنید که این قانون ضمن رعایت موازین شرعی و عرفی جامعه در صدد احقاق حقوق زنان هم هست.
در واقع در جامعه اسلامی مان برای زنان حرمت وارزش زیادی قائل هستیم ومصداق این ادعا حداقل در حوزه کاری من می‌تواند تشکیل دادگاه‌های خانواده باشد. دادگاه‌هایی که برای سهولت درکار زنان راه‌اندازی شد و رسیدگی به امور دعوی که زنان ارتباط مستقیم با آن داشتند در این دادگاه‌ها رسیدگی میشود. در ماده 4لایحه حمایت از حقوق خانواده مواردی چون نامزدی و خسارت ناشی از بر هم زدن آن، نکاح دائم موقت و اذن در نکاح، شروط ضمن عقد نکاح، ازدواج مجدد، جهیزیه، مهریه، نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت، تمکین و نشوز و مواردی دیگر از جمله مواردی است که در این دادگاه بدان رسیدگی میشود من الزام نمودن دستگاه قضایی کشور به اختصاص شعب ویژه به تشکیل جلسات دادگاه خانواده با حضور قاضی مشاور زن را نیز از جمله اقداماتی در جهت حمایت از حقوق بانوان می‌دانم آیا این اقدامات در جهت تضییع حقوق بانوان است.
یکی از بانوان مسئول و فعال حقوق زن حاضر در کشور مدعی بود که این لایحه زنان ایرانی را خانه نشین کرد. جمله دقیقا اینچنین گفته شده است (لایحه حمایت از خانواده زنان ما را خانه نشین کرد ). کدام قانون و ماده این لایحه به شغل بانوان و مسئولیت پذیری آنها در جامعه اشاره دارد؟
با صراحت عنوان می‌کنم که هیچ ماده قانونی و موردی در این لایحه نیامده که به شغل بانوان و نیز حضور آنها در اجتماع اشاره داشته باشد من این جمله را کذب می‌دانم.
در حال حاضر این لایحه در چه مرحله‌ای از تصویب قرار دارد؟
این لایحه هم اکنون با دستور هیات رئیسه در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت و در صحن طرح و ارائه خواهد شد. اما هنوز نهایی نشده است. ما منتظر هستیم تا مراحل قانونی کار طی شود. تک تک مواد این لایحه مورد کارشناسی دقیق اعضای کمیسیون قرار گرفت و ساعت‌ها روی مواد آن بحث و بررسی شده است.
به گزارش «خبر آنلاین»، ماده 23 لایحه حمایت از خانواده بعد از آنکه با مقاومت زنان و حتی زنان اصولگرا مواجه شد از دستور کار مجلس حذف شد و تا مدت‌ها از این لایحه خبری نبود اما باز شاهد بازگشت این ماده و رسیدگی به آن از سوی کمیته قضایی مجلس شدیم.
فرهاد تجری نایب رئیس کمیسیون حقوقی قضایی مجلس شورای اسلامی در این رابطه اظهار می‌کند که همه زنانی که بر این باورند که لایحه حمایت از خانواده از آنها دفاع نمی‌کند سخت در اشتباه هستند. در جزء به جزء این لایحه هر آنچه ذکر شده است به نفع زنان است.
اصولا هدف از تدوین این لایحه توسط دولت نهم چه بود، آیا قوانینی که پیش از این وجود داشت برای احقاق حق زنان ایران کافی نبود؟
هدف این لایحه همانطور که از نامش پیداست حمایت از حقوق خانواده است و اهم مطالب آن برای احقاق حق زنانی است که مورد ظلم قرار می‌گیرند. موارد زیادی است که آن را برای شما ذکر خواهم کرد.
این پاسخ قانع کننده نیست و نمی‌توان نام یک لایحه را دلیلی بر محتوی و هدف از تدوین آن دانست. در این لایحه بحث چند همسری مردان مطرح شد و مباحثی از این قبیل در این رابطه توضیح دهید؟ اینکه مردان بخواهند همسر دوم را بدون اجازه همسر اول اختیار کنند ومباحثی دیگر. در واقع همان ماده پر سرو صدای 23 لایحه حمایت از خانواده.
در این رابطه باید بگویم که به هیچ عنوان اخبار ی که در رابطه با این لایحه درج شد و رسانه‌های نا آگاه به آن دامن زدند درست نیست. هدف از تدوین این لایحه توسط دولت و تصویب آن توسط کمیسیون قضایی حفظ کیان خانواده است. . این حرفها امری متناقض با عقل است. این لایحه ناقض حقوق خانواده نیست این لایحه تثبیت کننده حقوق خانواده است در عمل هم این لایحه بیشتر یک قانون شکلی است و یک قانون دادرسی. موضوعات مختلفی دارد که مربوط به خانواده است و در آن بدان پرداخته میشود.
اگر دقت کرده باشید شما در مورد حقوق خانواده صحبت کردید در حالی که من در مورد حقوق زنان می‌پرسم و اینکه این لایحه حقوق زنان را نقض می‌کند یا خیر؟حقوق خانواده می‌تواند حفظ شود و می‌توان از آن دفاع کرد اما این موضوع دلیلی بر حفظ حقوق زنان در کانون خانواده نیست.
اما زنان مهمترین عضو خانواده هستند. زنان در خانواده نقش آفرین هستند و کاملا تثبیت کننده کانون خانواده هستند. همه این اظهاراتی که شما کردید به نوعی در راستای حجمه‌ها و جریان سازی‌هایی است که بر علیه این لایحه انجام شد و من می‌توانم با دلیل از این لایحه دفاع کنم و آن را برای زنان لایحه مدافع بخوانم. این لایحه تضمین کننده حقوق خانم‌های ایرانی است که برایتان توضیح می‌دهم. اتفاقا بستر این قانون در سال 1353 تصویب شد و با تغییراتی که روز به روز بر روی آن اعمال می‌شد. حق زنان نیز پایمال نمی‌شد. ازدواج موقت 100سال است که پنهانی انجام میشود ما می‌خواهیم علنی و قانونی شود. در عین حال در همه جوامع ما شاهد برقراری رابطه خارج از چارچوب ازدواج دائم و قانونی هستیم که اغلب بصورت پنهان انجام می‌گیرد. یعنی همان روابط موقت که در شکل شرعی آن در کشور ما صیغه میشود.
بسیاری نسبت به از بین رفتن قبح این اقدام اعتراض کرده‌اند و واکنش نشان می‌دهند.
ازدواج موقت مسئله‌ای شرعی است.
در این لایحه مباحثی برای نکاح موقت و دائم مطرح شده است که شاید منظور شما از جریان سازی همین باشد. مسئله‌ای که بسیاری از زنان را بر آشفت و فکر می‌کنم فعالان حقوق زنان یاهمان به زعم شما جریان سازها هم هنوز در این رابطه به پاسخ رضایت بخشی در این مورد نرسیده‌اند. دررابطه با این قانون توضیح دهید
دقیقا موضوع یکی از تبلیغات منفی در مورد این لایحه همین بود. در ابتدا توضیح می‌دهم که در قانون مدنی که بیش از 80 سال پیش ازدواج موقت را اعلام کرد نیزاین مسئله مثبت به نظر می‌رسید. در واقع کسی به قانون 80 سال پیش اعتراض نداشت. حتی همین فعالان حقوق زنان. حال لایحه حمایت از خانواده که در جهت احقاق حقوق زنان گام برداشته چنین با اعتراضات گسترده مواجهه شده است. چندی پیش عده‌ای اززنان فمنیست و فعال حقوق زنان از جمله سیمین بهبهانی، شیرین عبادی، رخشان بنی اعتماد و چند تن دیگر که اسامی آنها در ذهنم نیست. با مراجعه به کمیسیون حقوقی قضایی مجلس خواستار توجیح این قانون شدند. نمایندگان از جمله خود من هم به طور مفصل برای آنها در رابطه با این لایحه صحبت کردیم. آنها هم در ظاهر این لایحه را موافق با احقاق حقوق زنان دانستند. اما بعد باز هم مخالفتهایی از سوی آنها در رسانه‌ها شنیده شد. تا جایی که من شخصا از این رفتار متعجب شدم. اما در رابطه با این قانون توضیحاتی ارائه خواهم داد.
در ماده 24 و جنجال بر انگیز این قانون آمده، دادگاه در موارد زیر به تقاضای زوج اجازه ازدواج مجدد دائم برای زوج صادر می‌کند. رضایت همسر اول، عدم قدرت همسر اول به ایفاء وظایف زناشویی، عدم تمکین زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه، ابتلا زن به جنون یا امراض صعب العلاج، محکومیت قطعی زنان در جرائم عمدی، به مجازات حبس بیش از یک سال یا جزاء نقدی که بر اثر عجز از پرداخت به بازداشت بیش از یک سال منجر شود، ابتلا زن به هر گونه اعتیاد مضر که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد کند، سوء رفتار یا سوء معاشرت زن به حدی که ادامه زندگی برای مرد غیرقابل تحمل باشد، ترک زندگی خانوادگی از طرف زن به مدت بیش از شش ماه، عقیم بودن زن، غایب شدن زن به مدت بیش از یک سال. حال خود قضاوت کنید که آیا در مورد اول رضایت همسر اول مطرح شده بود یا خیر و آیا با این حساب زنان مورد ظلم قرار می‌گیرند یا نه؟
این در حالی است که در بسیاری از مواقع زنان مورد ظلم نیز قرار می‌گیرند برای این موارد چه تدبیری شده است و آیا دراین قانون بدان پرداخته میشود. مثلا زنان صیغه‌ای که دارای فرزند می‌شوند یا بهتر بگوییم تکلیف بچه‌های صیغه چیست. همانطور که می‌دانید بچه‌های صیغه اکثرا انسانهای بی هویتی هستند که به دلیل خودخواهی مردان، از داشتن هویت، تحصیل و کار محرومند. در این راستا اقدامی شده است و آیا حقی برای این زنان و فرزندانشان قائل هستند؟
نکته ظریف این لایحه در سوال شماست. همین امر باعث شده که لایحه حمایت از خانواده مورد غضب بسیاری از زنان واقع شود. ما هم در این لایحه خواستیم تا حق این زنان حفظ شود. در این لایحه مردان تشویق به ازدواج موقت نشده‌اند نه اصلا چنین چیزی نیست. ازدواج موقت از دیر باز در جامعه ایرانی اسلامی وجود داشته است و حال دغدغه ما ساماندهی به این وضعیت است. ما می‌خواهیم با تصویب و تدوین برخی قوانین ازدواج‌های موقت را سور سامان دهیم همین.
می‌خواهیم از بلاتکلیفی فرزندان بی هویت جلو گیری کنیم. ما می‌خواهیم از بی مسئولیت بودن برخی از مردان در مقابل این زنان جلوگیری کنیم. الزاما زوج‌های موقت باید پاسخگو باشند اما چون در این رابطه قانونی برای آنها وجود ندارد. از تقبل مسئولیت سر باز می‌زنند. آمار قابل ملاحظه‌ای از فرزندان بی هویت داریم که در آینده برای جامعه مشکل به وجود خواهند آورد. فرزندانی که قطعا سربار می‌شوند. آنها هویت مجهولی دارند و امروز با تصویب این قانون از افراد سربار آینده انسانهایی مفید می‌سازیم. حال ما می‌خواهیم این ازدواج‌های موقت که وجود دارد اما ثبت نمی‌شود به ثبت برسد. این مسئله به نفع چه کسانی خواهد بود. قطعا زنان.
در واقع شما اظهار می‌کنید که این قانون ضمن رعایت موازین شرعی و عرفی جامعه در صدد احقاق حقوق زنان هم هست.
در واقع در جامعه اسلامی مان برای زنان حرمت وارزش زیادی قائل هستیم ومصداق این ادعا حداقل در حوزه کاری من می‌تواند تشکیل دادگاه‌های خانواده باشد. دادگاه‌هایی که برای سهولت درکار زنان راه‌اندازی شد و رسیدگی به امور دعوی که زنان ارتباط مستقیم با آن داشتند در این دادگاه‌ها رسیدگی میشود. در ماده 4لایحه حمایت از حقوق خانواده مواردی چون نامزدی و خسارت ناشی از بر هم زدن آن، نکاح دائم موقت و اذن در نکاح، شروط ضمن عقد نکاح، ازدواج مجدد، جهیزیه، مهریه، نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت، تمکین و نشوز و مواردی دیگر از جمله مواردی است که در این دادگاه بدان رسیدگی میشود من الزام نمودن دستگاه قضایی کشور به اختصاص شعب ویژه به تشکیل جلسات دادگاه خانواده با حضور قاضی مشاور زن را نیز از جمله اقداماتی در جهت حمایت از حقوق بانوان می‌دانم آیا این اقدامات در جهت تضییع حقوق بانوان است.
یکی از بانوان مسئول و فعال حقوق زن حاضر در کشور مدعی بود که این لایحه زنان ایرانی را خانه نشین کرد. جمله دقیقا اینچنین گفته شده است (لایحه حمایت از خانواده زنان ما را خانه نشین کرد ). کدام قانون و ماده این لایحه به شغل بانوان و مسئولیت پذیری آنها در جامعه اشاره دارد؟
با صراحت عنوان می‌کنم که هیچ ماده قانونی و موردی در این لایحه نیامده که به شغل بانوان و نیز حضور آنها در اجتماع اشاره داشته باشد من این جمله را کذب می‌دانم.
در حال حاضر این لایحه در چه مرحله‌ای از تصویب قرار دارد؟
این لایحه هم اکنون با دستور هیات رئیسه در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت و در صحن طرح و ارائه خواهد شد. اما هنوز نهایی نشده است. ما منتظر هستیم تا مراحل قانونی کار طی شود. تک تک مواد این لایحه مورد کارشناسی دقیق اعضای کمیسیون قرار گرفت و ساعت‌ها روی مواد آن بحث و بررسی شده است.
